Οι πρόσφατες εξελίξεις στον τομέα της γενετικής στην ψυχιατρική, έχουν υποδείξει ορισμένα γονίδια που συνδέονται με μια σειρά από ψυχικές διαταραχές, προσφέροντας μια πιθανή εικόνα για τα γενετικά συστατικά της ψυχικής υγείας.
Στους τομείς της ψυχολογίας και της ψυχιατρικής, η διαμάχη της φύσης εναντίον της ανατροφής παραμένει συναρπαστική, ειδικά όταν εξετάζονται τα αίτια και τα συμπτώματα των ψυχικών διαταραχών. Η γενετική προδιάθεση που κληρονομούμε από τους προγόνους μας και οι περιβαλλοντικές επιρροές που διαμορφώνουν τις εμπειρίες μας, συνεργάζονται για να δημιουργήσουν μια δυναμική αλληλεπίδραση που συνδέεται στενά με την ψυχική υγεία. Οι πολύπλοκες αυτές αλληλεπιδράσεις, μεταξύ κληρονομικότητας και περιβαλλοντικών παραγόντων αναγνωρίζονται πλέον ως βασικοί καθοριστικοί παράγοντες στην ανάπτυξη ψυχικών διαταραχών.
Οι πρόσφατες εξελίξεις στον τομέα της γενετικής στην ψυχιατρική, έχουν υποδείξει ορισμένα γονίδια που συνδέονται με μια σειρά από ψυχικές διαταραχές, προσφέροντας μια πιθανή εικόνα για τα γενετικά συστατικά της ψυχικής υγείας. Πιο συγκεκριμένα, η έρευνα έχει υποδείξει τον πολυγονιδιακό χαρακτήρα της αυξημένης ευαισθησίας, με τον εντοπισμό γενετικών δεικτών που σχετίζονται με τη σχιζοφρένεια και τη διπολική διαταραχή, όπως υποδεικνύεται από μελέτες των Sullivan et al. (2018) και Ripke et al. (2014).
Ταυτόχρονα, η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι περιβαλλοντικές επιρροές επηρεάζουν την έκφραση των γονιδίων και η αλληλεπίδραση φύσης-ανατροφής είναι ζωτικής σημασίας για τον τομέα της επιγενετικής. Μελέτες των Bagot et al. (2012) και Provençal et al. (2012) δείχνουν πώς τα τραυματικά γεγονότα μπορούν να επιδράσουν στο DNA, επηρεάζοντας την ευαισθησία ενός ατόμου σε ψυχικές διαταραχές, παρέχοντας με τον τρόπο αυτό, πιθανούς στόχους θεραπευτικών προσεγγίσεων.
Επιπλέον, ένα σημαντικό πεδίο της έρευνας, είναι η επίδραση των πρώιμων εμπειριών στην ψυχική υγεία. Σχετικές μελέτες, όπως αυτές των Teicher et al. (2016) και Caspi et al. (2003), καταδεικνύουν πώς οι τραυματικές εμπειρίες της παιδικής ηλικίας, που ποικίλουν από την παραμέληση έως τη σωματική ή συναισθηματική κακοποίηση, μπορούν να οδηγήσουν σε μόνιμες επιπτώσεις στα νευρωνικά κυκλώματα του εγκεφάλου, αυξάνοντας την ευαλωτότητα σε καταστάσεις όπως η κατάθλιψη, το άγχος και η διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD). Τα δεδομένα αυτά, τονίζουν πόσο κρίσιμη είναι η έγκαιρη παρέμβαση στην πρόληψη της εμφάνισης ψυχικών διαταραχών.
Ταυτόχρονα, νέα ευρήματα σχετικά με τον άξονα εντέρου-εγκεφάλου προσθέτουν μια νέα προοπτική στη γνώση μας για τις ψυχικές διαταραχές. Έρευνα που διεξήχθη από τους Foster και McVey Neufeld (2013) και Mayer et al. (2015) διερευνά την αμοιβαία σχέση μεταξύ της μικροχλωρίδας του εντέρου και του εγκεφάλου, αποκαλύπτοντας πιθανές συνδέσεις με το άγχος και την κατάθλιψη. Αυτή η γραμμή έρευνας ανοίγει νέες ευκαιρίες για θεραπείες που σχετίζονται με την υγεία του εντέρου.
Συνοπτικά, μια πολύπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ περιβαλλοντικών παραγόντων και γενετικής προδιάθεσης σχετίζεται σημαντικά με τη γένεση των ψυχιατρικών παθήσεων. Η αναγκαιότητα μιας ολοκληρωμένης παρέμβασης που θα λαμβάνει υπόψη τόσο τη φύση όσο και την ανατροφή τονίζεται από πρόσφατες μελέτες. Μια ολιστική γνώση του ζητήματος, φαίνεται να ρίχνει φως σε πιο σύνθετες και επιτυχημένες προσεγγίσεις, με έμφαση στην έγκαιρη ανίχνευση, παρέμβαση και θεραπεία των ψυχικών διαταραχών.
Βιβλιογραφία:
- Bagot, R. C., & Meaney, M. J. (2010). Epigenetics and the biological basis of gene× environment interactions. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 49(8), 752-771.
- Caspi, A., Sugden, K., Moffitt, T. E., Taylor, A., Craig, I. W., & Harrington, H. et al. (2003). Influence of life stress on depression: moderation by a polymorphism in the 5-HTT gene. Science, 301(5631), 386-389.
- Foster, J. A., & McVey Neufeld, K. A. (2013). Gut-brain axis: how the microbiome influences anxiety and depression. Trends in Neurosciences, 36(5), 305-312.
- Mayer, E. A., Knight, R., Mazmanian, S. K., Cryan, J. F., & Tillisch, K. (2014). Gut microbes and the brain: paradigm shift in neuroscience. Journal of Neuroscience, 34(46), 15490-15496.
- Provençal, N., Suderman, M. J., Guillemin, C., Massart, R., Ruggiero, A., & Wang, D. et al. (2012). The signature of maternal rearing in the methylome in rhesus macaque prefrontal cortex and T cells. Journal of Neuroscience, 32(44), 15626-15642.
- Ripke, S., O’Dushlaine, C., Chambert, K., Moran, J. L., Kähler, A. K., & Akterin, S. et al. (2014). Genome-wide association analysis identifies 13 new risk loci for schizophrenia. Nature Genetics, 45(10), 1150-1159.
- Sullivan, P. F., Daly, M. J., & O’Donovan, M. (2012). Genetic architectures of psychiatric disorders: the emerging picture and its implications. Nature Reviews Genetics, 13(8), 537-551.
- Teicher, M. H., Anderson, C. M., & Polcari, A. (2012). Childhood maltreatment is associated with reduced volume in the hippocampal subfields CA3, dentate gyrus, and subiculum. Proceedings of the National Academy of Sciences, 109(9), E563-E572.
