Το Οικοτροφείο Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης που λειτουργεί στην Κομοτηνή παρέχει υποστηρικτικές υπηρεσίες σε ενήλικα άτομα με διαγνώσεις από το φάσμα των ψυχωσικών διαταραχών, κυρίως σχιζοφρένειας. Αποστολή της δομής είναι η προώθηση της ενδυνάμωσης, της αυτονομίας και της κοινωνικής επανένταξης των φιλοξενούμενων μέσα από εξατομικευμένη φροντίδα και συστηματική ψυχοκοινωνική υποστήριξη.
Βασική προτεραιότητα του προσωπικού αποτελεί η διασφάλιση και ο πλήρης σεβασμός των δικαιωμάτων των φιλοξενούμενων, σύμφωνα με τις θεμελιώδεις αρχές της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, της δεοντολογίας και των διεθνών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Θεσμικό Πλαίσιο και Ορισμός των Δικαιωμάτων
Τα δικαιώματα των ατόμων με ψυχικές διαταραχές απορρέουν από διεθνείς, ευρωπαϊκές και εθνικές νομοθετικές διατάξεις, όπως:η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (2006),
η Ευρωπαϊκή Χάρτα των Δικαιωμάτων των Ασθενών (2002),ο ελληνικός Νόμος 2071/1992 περί δικαιωμάτων των ασθενών,ο Νόμος 2716/1999 για την ανάπτυξη και λειτουργία υπηρεσιών ψυχικής υγείας στην κοινότητα.
Βάσει αυτών, διασφαλίζονται μεταξύ άλλων:
- η ελεύθερη και ενημερωμένη συναίνεση για κάθε παρέμβαση,
- το δικαίωμα στην πληροφόρηση για την κατάσταση υγείας και τις διαθέσιμες υπηρεσίες,
- η προστασία από κάθε μορφή κακομεταχείρισης, παραμέλησης ή στίγματος,
- η συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων που αφορούν την καθημερινότητα, την υγεία και τη φροντίδα τους,
- η πρόσβαση σε αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης και ισότιμη συμμετοχή στο κοινωνικό γίγνεσθαι.
Ηθική και Δεοντολογία στη Φροντίδα
Το επιστημονικό και υποστηρικτικό προσωπικό του Οικοτροφείου λειτουργεί με υψηλό αίσθημα ευθύνης και ακολουθεί απαρέγκλιτα τις αρχές της επαγγελματικής δεοντολογίας, επιδιώκοντας:
- τον σεβασμό της αυτονομίας και των προσωπικών επιλογών κάθε φιλοξενούμενου,
- την προώθηση της αυτενέργειας και της ενεργού συμμετοχής,
- την αποφυγή καταναγκαστικών πρακτικών,
- τη δημιουργία ενός ασφαλούς και εμπιστευτικού περιβάλλοντος που ενθαρρύνει τη θεραπευτική σχέση.
- Η φροντίδα παρέχεται με γνώμονα τις αρχές της αποκατάστασης, της ισότητας και της κοινωνικής ένταξης.
Προστασία Προσωπικών Δεδομένων και Εμπιστευτικότητα
Η διαχείριση των προσωπικών δεδομένων των φιλοξενούμενων πραγματοποιείται με αυστηρή τήρηση του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων (ΕΕ 2016/679 – GDPR) και των σχετικών διατάξεων του ελληνικού δικαίου. Συγκεκριμένα:
- διασφαλίζεται το ιατρικό, ψυχολογικό και κοινωνικό απόρρητο,
- τηρείται εμπιστευτικότητα σε όλα τα στάδια της παροχής υπηρεσιών,
- ζητείται συνειδητή και ενημερωμένη συναίνεση για την επεξεργασία ή κοινοποίηση πληροφοριών,
- διασφαλίζεται η πρόσβαση του φιλοξενούμενου στον προσωπικό του φάκελο κατόπιν αιτήματός του.
Καθολική Προσβασιμότητα και Κοινωνική Ένταξη
Η δομή προάγει την καθολική προσβασιμότητα στις υπηρεσίες ψυχικής υγείας, αντιμετωπίζοντας το ζήτημα όχι μόνο ως ιατρικό, αλλά και ως κοινωνικό και πολιτικό δικαίωμα. Στο πλαίσιο αυτό, αναπτύσσονται δράσεις που στοχεύουν:
- στην άρση θεσμικών, λειτουργικών και κοινωνικών εμποδίων,
- στην ενίσχυση της συμμετοχής των φιλοξενούμενων σε πολιτιστικές, δημιουργικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες,
- στην επικοινωνία με την κοινότητα, προκειμένου να ενισχυθεί η αποστιγματοποίηση των ψυχικών διαταραχών και να καλλιεργηθεί ένα περιβάλλον αποδοχής και κατανόησης.
Η υπεράσπιση των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές δεν αποτελεί ευθύνη μόνο των δομών και των επαγγελματιών ψυχικής υγείας, αλλά υποχρέωση κάθε θεσμού, κοινότητας και πολίτη. Η αναγνώριση της ψυχικής υγείας ωςθεμελιώδους ανθρώπινου δικαιώματος πρέπει να συνοδεύεται από πράξεις ενίσχυσης της ισότητας, της αξιοπρέπειας και της ένταξης.
Μητσιάνη Αντωνία
Κοινωνική Λειτουργός
Οικοτροφείο Θρυλορίου Κομοτηνής
