Η σχέση μεταξύ σχιζοφρένειας και εγκληματικότητας έχει εξεταστεί από ερευνητές για χρόνια. Παρόλο που κάποιες μελέτες δείχνουν σύνδεση, η αλήθεια είναι πιο περίπλοκη και περιλαμβάνει κοινωνικούς, πολιτισμικούς και ατομικούς παράγοντες. Οι ψυχικές διαταραχές, όπως η σχιζοφρένεια, δεν είναι οι κύριοι αιτίες εγκληματικότητας, καθώς πολλές περιβαλλοντικές και οικονομικές συνθήκες παίζουν σημαντικό ρόλο.
Κοινωνικοί Μύθοι και Στιγματισμός
Η απεικόνιση των ατόμων με σχιζοφρένεια στα ΜΜΕ συχνά τροφοδοτεί την προκατάληψη και τον στιγματισμό. Αυτές οι εικόνες μπορούν να δημιουργήσουν μια κοινωνική αντίληψη που συνδέει τη σχιζοφρένεια με τη βία και την εγκληματικότητα. Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι άνθρωποι με αυτή τη διαταραχή είναι περισσότερο πιθανό να γίνουν θύματα εγκληματικότητας παρά δράστες.
Παράγοντες Ρίσκου
Η εγκληματικότητα που μπορεί να συνδέεται με τη σχιζοφρένεια συχνά έχει να κάνει με πρόσθετους παράγοντες, όπως η κακή διαχείριση της κατάστασης, η έλλειψη στήριξης, οι οικονομικές δυσκολίες και η χρήση ουσιών. Αυτοί οι παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν τη συμπεριφορά του ατόμου, ανεξαρτήτως της ψυχικής του υγείας.Ακολουθούν οι κύριοι παράγοντες που επηρεάζουν αυτή τη σχέση:
- Διαχείριση της Ψυχικής Υγείας
Η αποτελεσματική διαχείριση της σχιζοφρένειας μέσω θεραπείας και φαρμακευτικής αγωγής είναι κρίσιμη. Όταν οι ασθενείς δεν έχουν πρόσβαση σε επαρκή θεραπεία, μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα που ενδέχεται να οδηγήσουν σε βίαιες συμπεριφορές. Η έλλειψη υποστήριξης ή ακολουθίας στη θεραπεία μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση.
- Κοινωνική Απομόνωση
Πολλοί άνθρωποι με σχιζοφρένεια αντιμετωπίζουν κοινωνική απομόνωση λόγω του στιγματισμού που υφίστανται. Αυτή η απομόνωση μπορεί να τους οδηγήσει σε συναισθήματα απελπισίας και θυμού, αυξάνοντας έτσι την πιθανότητα να εμπλακούν σε παραβατικές συμπεριφορές.
- Οικονομικές Δυσκολίες
Η ανεργία και η φτώχεια είναι συχνές μεταξύ των ατόμων με ψυχικές διαταραχές. Οι οικονομικές δυσκολίες μπορούν να προκαλέσουν στρες και να εντείνουν την πίεση, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε εγκληματικές πράξεις, είτε για επιβίωση είτε από απελπισία.
- Χρήση Ουσιών
Η κατανάλωση αλκοόλ και ναρκωτικών μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα της σχιζοφρένειας και να επηρεάσει την κρίση και τη συμπεριφορά. Η συνδυασμένη χρήση ουσιών μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο επιθετικών ή εγκληματικών συμπεριφορών.
- Απώλεια Στήριξης
Η υποστήριξη από την οικογένεια και τους φίλους είναι ζωτικής σημασίας. Η έλλειψη κοινωνικής υποστήριξης μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ψυχική υγεία ενός ατόμου, αυξάνοντας την πιθανότητα απελπισίας και βίαιων αντιδράσεων.
- Ψυχολογικά και Συναισθηματικά Στοιχεία
Η κατάθλιψη, το άγχος και άλλα συναισθηματικά προβλήματα μπορεί να επιδράσουν στη συμπεριφορά ενός ατόμου. Αν οι άνθρωποι με σχιζοφρένεια δεν έχουν πρόσβαση σε θεραπεία για αυτά τα θέματα, μπορεί να εκδηλώσουν βίαιες ή αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές.
- Πολιτισμικοί και Κοινωνικοί Παράγοντες
Οι πολιτισμικές αντιλήψεις και οι κοινωνικές στάσεις απέναντι στις ψυχικές διαταραχές μπορεί να επηρεάσουν τη συμπεριφορά και τις δυνατότητες του ατόμου. Κοινωνίες που είναι λιγότερο ανεκτικές ή που έχουν λιγότερη κατανόηση για τις ψυχικές παθήσεις μπορεί να αυξάνουν την πιθανότητα στιγματισμού και απομόνωσης.
Η πραγματικότητα είναι ότι οι άνθρωποι με σχιζοφρένεια δεν είναι περισσότερο επικίνδυνοι από τον γενικό πληθυσμό. Είναι επιτακτική ανάγκη να αναγνωρίσουμε τη σημασία της ενημέρωσης και της ευαισθητοποίησης για να καταρρίψουμε μύθους και να στηρίξουμε την ψυχική υγεία στην κοινωνία μας.
Αντωνία Μητσιάνη
Κοινωνική Λειτουργός
Οικοτροφείο Θρυλορίου Κομοτηνής
