Η παιδική σχιζοφρένεια είναι μια σπάνια ψυχική διαταραχή, που επηρεάζει παιδιά και έφηβους.
Χαρακτηρίζεται από σοβαρές διαταραχές στη σκέψη, την αντίληψη και τη συμπεριφορά, καθώς και από διαφορετικές εκδηλώσεις ψυχωσικών συμπτωμάτων. Η έννοια της «παιδικής σχιζοφρένειας» ιστορικά περιλάμβανε μία ευρεία κατηγορία παιδιών με σοβαρές αναπτυξιακές διαταραχές, οι οποίες όμως διέφεραν αρκετά μεταξύ τους. Το γεγονός πως η συμπτωματολογία είναι παρόμοια με των ενηλίκων βοήθησε τους ερευνητές να διαφοροποιήσουν την αιτιολογία της σχιζοφρένειας, καθώς στα παιδιά δεν παρεμβαίνουν παράγοντες όπως φαρμακευτική αγωγή και χρόνια δυσλειτουργία.
Διαγνωστικά κριτήρια της διαταραχής
Σύμφωνα με το DSM, το διαγνωστικό στατιστικό εγχειρίδιο ψυχικών διαταραχών, η διάγνωση της σχιζοφρένειας εξαρτάται από την παρουσία ενός ή περισσότερων συμπτωμάτων για μια περίοδο μεγαλύτερη των 6 μηνών:
Χαρακτηρίζεται από:
- Στρεβλή αντίληψη πραγματικότητας
- Αλλοιωμένο ή αμβλυμμένο συναίσθημα
- Διαταραχή στη σκέψη, τη συμπεριφορά και την κινητοποίηση
- Παραληρητικές ιδέες
- Ψευδαισθήσεις
- Αποδιοργανωμένος λόγος
- Αποδιοργανωμένη ή κατατονική συμπεριφορά
Οι πρώιμες ενδείξεις της παιδικής σχιζοφρένειας μπορεί να περιλαμβάνουν, ακόμη, τα εξής:
- Σοβαρές αλλαγές στη συμπεριφορά και τη σχέση του παιδιού με το περιβάλλον του.
- Δυσκολίες στην επικοινωνία και την αντίληψη των άλλων.
- Αναστατωμένες σκέψεις και αισθήματα.
- Δυσκολίες στον ύπνο ή αλλαγές στο ύπνο.
- Κοινωνική απομόνωση.
- Αναστατωμένα όνειρα και οραματισμοί.
- Δυσκολίες στον συνδυασμό των σκέψεών τους.
Πότεεμφανίζεται, όμως, η ψυχική νόσος;
Η σχιζοφρένεια εμφανίζεται είτε στην όψιμη εφηβεία είτε αργότερα στην νεαρή ενήλικη ζωή. Στους άνδρες μπορεί να εμφανιστεί από τα 15 έως τα 25 έτη, ενώ στις γυναίκες το ηλιακό φάσμα ορίζεται από τα 15 έως τα 35 έτη. Η σχιζοφρένεια με έναρξη στην παιδική ηλικία θεωρείται ο σοβαρότερος τύπος διαταραχής συγκριτικά με την εκδήλωση της σε μεγαλύτερη ηλικία. Η πορεία της νόσου είναι μακροχρόνια και η έναρξη μπορεί να είναι αιφνίδια, αλλά και με εξελισσόμενα συμπτώματα.
Παράγοντες κινδύνου
Κάποιοι παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης της ψυχικής διαταραχής μπορεί να είναι:
- Δομή του εγκεφάλου.
- Οικογενειακό ιστορικό σχιζοφρένειας ή άλλων διαταραχών προσωπικότητας.
- Γενετικοί παράγοντες κινδύνου: γονίδια και κληρονομικότητα
- Νευροδιαβιβαστές, που παρουσιάζουν μειωμένη λειτουργικότητα, όπως η ντοπαμίνη και η σεροτονίνη, οι οποίες λόγω ψυχικών διαταραχών δεν λειτουργούν ορθά.
Θεραπεία
Η θεραπεία της παιδικής σχιζοφρένειας περιλαμβάνει τη χρήση φαρμάκων, ψυχοθεραπείας και υποστηρικτικών θεραπειών. Τα αντιψυχωσικά φάρμακα χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Η ψυχοθεραπεία εστιάζει στη στήριξη του παιδιού να αναγνωρίσει και να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες του, καθώς και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων για τη διαχείριση των συμπτωμάτων της ασθένειας. Τέλος, η θεραπεία της παιδικής σχιζοφρένειας καλό είναι να συνοδεύεται από υποστηρικτικές θεραπείες που βοηθούν στην προαγωγή της καλής σωματικής και ψυχοκοινωνικής υγείας του παιδιού.
Σβυντρίδου Ίνα
Ψυχολόγος
Οικοτροφείο Θρυλορίου Κομοτηνής
