Τα παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού, είτε λεκτικά είτε όχι, είτε χαμηλής είτε υψηλής λειτουργικότητας δεν είναι πάντα σε θέση να αναγνωρίσουν και να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, συχνά και απρόβλεπτα ξεσπάσματα θυμού, τα οποία συνήθως λαμβάνουν χώρα τις πιο ακατάλληλες στιγμές. Πιο συγκεκριμένα, όταν το παιδί κλαίει, μπορεί να βρίσκεστε με κόσμο, να δουλεύετε παράλληλα, να θέλετε να κοιμηθείτε κλπ. Μέρος αυτής της άβολης συνθήκης είναι τα αδιάκριτα βλέμματα και τα σχόλια των άλλων, που δυσκολεύουν τους γονείς.
Είναι απαραίτητο όμως να σκεφτεί κανείς πως ένα παιδί για να κλάψει σημαίνει πως δείχνει ότι δεν είναι καλά και χρειάζεται από εμάς αγκαλιά, υποστήριξη, τρυφερότητα, παρηγοριά και αποδοχή. Εκείνες τις στιγμές δεν είναι έτοιμο να ακούσει. Γι’ αυτό είναι καλό:
Να κατέβουμε στο ύψος του.
Να το αγκαλιάσουμε και να το χαϊδέψουμε.
Να του εξηγήσουμε με ήρεμο και σταθερό τόνο φωνής, χωρίς να μιλάμε δυνατά ή να το μαλώνουμε, πως είμαστε εκεί.
Καλό θα ήταν να μη χρησιμοποιούμε φράσεις όπως:
Μην κλαις όλη την ώρα.
Είσαι κλαψιάρης/ κλαψιάρα.
Σταμάτα το κλάμα!
Τα αγόρια δεν κλαίνε/ Τα καλά κορίτσια δεν κλαίνε.
Δε σε αντέχω άλλο!
Τέτοιες φράσεις σε συνδυασμό με φωνές, θα προκαλέσουν στο παιδί μεγαλύτερο ξέσπασμα και θα το κάνουν να νιώσει πως κλαίγοντας κάνει κάτι κακό, ενώ στην πραγματικότητα εκφράζει και εκτονώνει το συναίσθημά του. Ειδικά τα παιδιά στο φάσμα που δεν έχουν κατακτήσει τον λόγο, μέσω του κλάματος συχνά εκφράζονται και προσπαθούν να επικοινωνήσουν με τον κόσμο γύρω τους.
Αντί των παραπάνω, θα μπορούσαμε να πούμε:
☺Είμαι δίπλα σου.
☺Όλα θα πάνε καλά.
☺Καταλαβαίνω πως πρέπει να αισθάνεσαι ..θυμωμένος/λυπημένος/κουρασμένος/ ανήσυχος..
☺Πάρε βαθιές ανάσες … έλα να το κάνουμε μαζί..
☺Προσπάθησε να ηρεμήσεις για να καταλάβω τι θέλεις να μου πεις.
☺Εξήγησέ μου τι σε ανησυχεί…πρέπει να είναι δύσκολο για σένα..
☺Σ’ΑΓΑΠΩ ΠΟΛΥ!
Θυμηθείτε – όπως θα θέλαμε και για τον εαυτό μας – στις δύσκολες στιγμές ενός παιδιού δεν το επικρίνουμε, δεν το μαλώνουμε, δεν το χτυπάμε, δεν το τιμωρούμε, αλλά το υποστηρίζουμε και του προσφέρουμε τη μεγαλύτερη αγκαλιά μας!
Η ψυχολόγος
Δημοπούλου Μαρία
