Η έναρξη κάθε σχολικής χρονιάς αποτελεί ένα σημαντικό μεταβατικό στάδιο για όλα τα παιδιά. Για τα παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού, η περίοδος αυτή ενδέχεται να είναι ιδιαίτερα απαιτητική, τόσο σε συναισθηματικό όσο και σε επικοινωνιακό επίπεδο.
Η λογοθεραπεία μπορεί να προσφέρει ουσιαστική υποστήριξη, βοηθώντας το παιδί να προσαρμοστεί στις αλλαγές και να ενισχύσει τις επικοινωνιακές του δεξιότητες στο νέο σχολικό πλαίσιο.
🔹 Δυσκολίες κατά την προσαρμογή
Η αλλαγή περιβάλλοντος, η επαφή με καινούργια πρόσωπα και οι αυξημένες απαιτήσεις επικοινωνίας μπορεί να προκαλέσουν έντονο άγχος σε ένα παιδί με αυτισμό. Συχνά παρατηρούνται:
- Δυσκολία στην έκφραση αναγκών ή συναισθημάτων
- Δυσκολία στην κατανόηση ή εκτέλεση οδηγιών
- Προβλήματα στην κοινωνική αλληλεπίδραση και στο ομαδικό παιχνίδι
- Δυσκολία κατανόησης αφηρημένων ή κοινωνικά αποδεκτών συμπεριφορών
🔹 Η συμβολή της λογοθεραπείας
Ο ρόλος της λογοθεραπείας εκτείνεται πέρα από τη φωνολογική ανάπτυξη ή την ομιλία. Περιλαμβάνει ένα φάσμα δεξιοτήτων που σχετίζονται με τη λεκτική και μη λεκτική επικοινωνία, την κατανόηση, την κοινωνική συμπεριφορά και τη λειτουργική χρήση της γλώσσας στην καθημερινότητα.
Μέσα από εξατομικευμένες παρεμβάσεις, ο λογοθεραπευτής μπορεί να συμβάλει:
✅Στην ανάπτυξη πρακτικής επικοινωνίας
Εκπαίδευση του παιδιού στο να ζητά βοήθεια, να απαντά σε ερωτήσεις και να συμμετέχει ενεργά στο διάλογο.
✅Στην ενίσχυση κοινωνικών δεξιοτήτων
Μέσα από τεχνικές όπως το παιχνίδι ρόλων, τη χρήση κοινωνικών ιστοριών ή εικονικών προγραμμάτων, το παιδί εξασκείται στο πώς να σχετίζεται με άλλους.
✅Στην προετοιμασία για το σχολικό περιβάλλον
Εκμάθηση βασικών εννοιών, κατανόηση των κανόνων της τάξης και ανάπτυξη δεξιοτήτων παρακολούθησης και συμμετοχής.
✅Στη συνεργασία με το εκπαιδευτικό προσωπικό
Η επικοινωνία του λογοθεραπευτή με τους εκπαιδευτικούς ενισχύει τη συνοχή των παρεμβάσεων και επιτρέπει τη δημιουργία προσαρμοσμένων στρατηγικών μέσα στην τάξη.
🔹 Οδηγίες για γονείς και εκπαιδευτικούς
Χρήση οπτικών βοηθημάτων
Πρόγραμμα ημέρας, εικόνες και κοινωνικές ιστορίες βοηθούν το παιδί να κατανοήσει τη ρουτίνα.
Σταθερότητα και προβλεψιμότητα
Η ύπαρξη σαφών, επαναλαμβανόμενων προτύπων βοηθά στη μείωση του άγχους.
Αποτελεσματική επικοινωνία
Η τακτική ανταλλαγή πληροφόρησης μεταξύ γονέων, δασκάλων και θεραπευτών είναι ζωτικής σημασίας.
Αποδοχή και κατανόηση
Η αναγνώριση της διαφορετικότητας και η ενίσχυση των μοναδικών δυνατοτήτων κάθε παιδιού δημιουργεί ένα θετικό μαθησιακό κλίμα.
Η λογοθεραπεία μπορεί να αποτελέσει βασικό πυλώνα στήριξης για τα παιδιά με αυτισμό, ειδικά στις πρώτες εβδομάδες του σχολικού έτους, που χαρακτηρίζονται από πολλές και σημαντικές αλλαγές. Μέσα από την κατάλληλη προετοιμασία, την ενεργή συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων και την αξιοποίηση των σωστών εργαλείων, το παιδί μπορεί να ενταχθεί πιο ομαλά στο νέο του περιβάλλον και να εξελιχθεί με αυτοπεποίθηση.
Λογοθεραπεύτρια
Διονυσία Χρονοπούλου
Βιβλιογραφία
- Στασινός, Δ. (2009). Το φάσμα του αυτισμού: Θεωρητική και πρακτική προσέγγιση.Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα.
·Παπαδάτου, Δ., & Σταμάτη, Ε. (2010). Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση.
Εκδόσεις Πεδίο.
·Μαυρομμάτη, Φ. (2015). Αυτισμός: Θεωρητικές Προσεγγίσεις και Εκπαιδευτικές Πρακτικές.Εκδόσεις Γρηγόρη.
·Λεονταρή, Α. (επιμ.) (2005). Κοινωνικές και Συναισθηματικές Δεξιότητες στο Σχολείο.Εκδόσεις Gutenberg.
