Η θεραπεία με τη βοήθεια ζώων (Animal-AssistedTherapy – AAT) αποτελεί μια συμπληρωματική παρέμβαση στην ψυχική υγεία που αξιοποιεί τη σχέση ανθρώπου-ζώου για τη βελτίωση της συναισθηματικής, κοινωνικής και γνωστικής λειτουργίας. Ειδικά για τα άτομα με σχιζοφρένεια, η θεραπεία αυτή μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην ποιότητα ζωής τους, ενισχύοντας την κοινωνική αλληλεπίδραση, τη συναισθηματική σταθερότητα και την καθημερινή λειτουργικότητα.
Πώς η Θεραπεία με Ζώα Βοηθά τα Άτομα με Σχιζοφρένεια;
- Μείωση του Άγχους και της Κατάθλιψης: Τα ζώα, όπως οι σκύλοι και τα άλογα, προσφέρουν άνευ όρων αποδοχή και στοργή, μειώνοντας το άγχος και τα καταθλιπτικά συμπτώματα που συχνά συνοδεύουν τη σχιζοφρένεια. Η φυσική επαφή με ένα ζώο (π.χ., χάιδεμα, αγκαλιά) έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τα επίπεδα κορτιζόλης (ορμόνη του στρες) και αυξάνει την παραγωγή σεροτονίνης και οξυτοκίνης, ουσιών που συνδέονται με την ευεξία.
- Βελτίωση της Κοινωνικοποίησης: Πολλά άτομα με σχιζοφρένεια αντιμετωπίζουν δυσκολίες στις κοινωνικές τους σχέσεις και συχνά βιώνουν απομόνωση. Η αλληλεπίδραση με ένα ζώο μπορεί να λειτουργήσει ως γέφυρα για την ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων και την αύξηση της εμπιστοσύνης προς τους άλλους. Για παράδειγμα, ένας σκύλος θεραπείας μπορεί να ενθαρρύνει τον ασθενή να μιλήσει περισσότερο ή να αναπτύξει νέες συνήθειες, όπως οι βόλτες σε κοινόχρηστους χώρους.
- Ανάπτυξη Αίσθησης Ευθύνης και Αυτονομίας: Η ενασχόληση με ένα ζώο απαιτεί συνέπεια και υπευθυνότητα, κάτι που βοηθά τα άτομα με σχιζοφρένεια να αναπτύξουν καθημερινές ρουτίνες. Το τάισμα, η περιποίηση και η φροντίδα ενός ζώου μπορούν να δώσουν ένα αίσθημα σκοπού και αυτοεκτίμησης, στοιχεία κρίσιμα για την ψυχολογική τους ενδυνάμωση.
Μείωση των Συμπτωμάτων της Σχιζοφρένειας
Έρευνες δείχνουν ότι η θεραπεία με ζώα μπορεί να μειώσει τη σοβαρότητα ορισμένων θετικών και αρνητικών συμπτωμάτων της σχιζοφρένειας. Για παράδειγμα, οι σκύλοι μπορούν να προσφέρουν αίσθηση ασφάλειας, μειώνοντας το φόβο των παραισθήσεων ή των παραληρητικών ιδεών. Παράλληλα, η ιπποθεραπεία (θεραπεία με τη βοήθεια αλόγων) έχει βρεθεί ότι βελτιώνει τον κινητικό συντονισμό, τη συγκέντρωση και την αυτοπεποίθηση.
Σκύλοι και Άλογα στη Θεραπεία
- Σκύλοι Θεραπείας: Οι σκύλοι είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικοί στην ενίσχυση της συναισθηματικής υποστήριξης. Μπορούν να εκπαιδευτούν ώστε να αντιλαμβάνονται συναισθηματικές αλλαγές, να προσφέρουν παρηγοριά σε στιγμές άγχους και να ενισχύουν τη σταθερότητα στη διάθεση.
- Ιπποθεραπεία: Η αλληλεπίδραση με άλογα είναι γνωστή για την ηρεμιστική της επίδραση και μπορεί να συμβάλει στην αυτορρύθμιση των συναισθημάτων και στη βελτίωση της συγκέντρωσης. Το να μάθει κάποιος να ιππεύει ή να φροντίζει ένα άλογο αυξάνει την αυτοπεποίθηση και ενδυναμώνει την αίσθηση ελέγχου της ζωής του.
Η θεραπεία με ζώα αποτελεί μια πολλά υποσχόμενη προσέγγιση στην ψυχοκοινωνική αποκατάσταση των ατόμων με σχιζοφρένεια. Ενώ δεν αντικαθιστά την ψυχοθεραπεία ή τη φαρμακευτική αγωγή, μπορεί να λειτουργήσει ως ένα ισχυρό συμπλήρωμα που ενισχύει τη συναισθηματική σταθερότητα, τη λειτουργικότητα και την ποιότητα ζωής. Οι σκύλοι και τα άλογα προσφέρουν όχι μόνο αγάπη και ασφάλεια αλλά και ευκαιρίες για κοινωνικοποίηση, ανάπτυξη δεξιοτήτων και ενδυνάμωση της αυτοπεποίθησης.
Είναι σημαντικό να συνεχιστεί η έρευνα στον τομέα αυτό ώστε να ενσωματωθεί η θεραπεία με ζώα σε περισσότερες δομές ψυχικής υγείας, προσφέροντας στους ασθενείς μια πιο ολιστική και υποστηρικτική φροντίδα.
Αντωνία Μητσιάνη
Κοινωνική Λειτουργός
Οικοτροφείου Θρυλορίου Κομοτηνής
