Η συναισθηματική έκφραση μέσω της τέχνης αποτελεί μια διαδικασία κατά την οποία το άτομο χρησιμοποιεί τα έργα του για να μεταφέρει συναισθήματα, σκέψεις και εμπειρίες που δεν μπορούν πάντα να εκφραστούν εύκολα με λέξεις. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει τη χρήση χρωμάτων, σχημάτων, γραμμών και συμβόλων τα οποία χρησιμοποιούνται με σκοπό να εκφραστούν συναισθήματα όπως η χαρά, η θλίψη, ο φόβος, η αγάπη ή η απογοήτευση. Η τέχνη λειτουργεί ως ένας καθρέφτης της εσωτερικής ψυχικής κατάστασης του δημιουργού, δίνοντας την ευκαιρία στο κοινό να συνδεθεί με τα βαθύτερα συναισθήματα και τις εμπειρίες του καλλιτέχνη, προσφέροντας συχνά και στον ίδιο τον καλλιτέχνη μια μορφή κάθαρσης ή αυτογνωσίας.
Η τέχνη φαίνεται να συνδέεται άμεσα με τη ψυχική υγεία και την έκφρασή της. Διάσημοι καλλιτέχνες έχουν μιλήσει για τις δυσκολίες που έχουν κληθεί να ξεπεράσουν και έχουν μοιραστεί το πόσο η τέχνη – σε οποιαδήποτε μορφή – τους έχει βοηθήσει να επικοινωνήσουν τα όσα βιώνουν.
Ακολουθούν δυο γνωστοί καλλιτέχνες ως παραδείγματα τα οποία αποδεικνύουν τη στενή σχέση που έχει η τέχνη με την ψυχική υγεία.
- Βίνσεντ βαν Γκογκ (Vincent van Gogh): ο διάσημος Ολλανδός ζωγράφος είναι ίσως ο πιο γνωστός καλλιτέχνης που αντιμετώπιζε κάποια ψυχική διαταραχή, πιθανώς σχιζοφρένεια ή διπολική διαταραχή. Τα ψυχωσικά επεισόδια επηρέασαν σημαντικά το έργο του, οδηγώντας σε έργα τα οποία χαρακτηρίζονταν από με έντονα χρώματα και σχήματα.
- Ρόμπερτ Σούμαν (Robert Schumann): ο Γερμανός μουσικός συνθέτης του 19ου αιώνα προσπαθούσε να αντιμετωπίσει καθημερινά δυσκολίες ψυχοκοινωνικού τύπου. Μετά από το πρώτο ψυχωσικό επεισόδιο ο Σούμαν είχε ακουστικές ψευδαισθήσεις και έντονες συναισθηματικές εναλλαγές. Τα συναισθήματα και οι σκέψεις του αποτυπώθηκαν και στο μουσικό του έργο, το οποίο με τα χρόνια άρχισε να έχει έντονες αντιθέσεις, δραματικές μεταβολές στον τόνο και την ατμόσφαιρα, καθώς και μια πλούσια εκφραστικότητα. Αυτά τα στοιχεία συχνά απεικονίζουν τον αγώνα του με τις εσωτερικές του δυνάμεις και τις ψυχικές του δυσκολίες.