Η Νοητική Υστέρηση αποτελεί μόνιμη αναπηρία και ενέχει σπουδαία επίπτωση στη ζωή των παιδιών. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτηρίζει τη νόσο ως «Νοητική Υστέρηση», ενώ η Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρεία ως «Διανοητική Αναπηρία» (Rahma E. A. A., Hager A. A.,Seham M.Α. E., 2024). Επιπλέον, είναι μια κατάσταση κατάτην οποία υπάρχει μειωμένη νοημοσύνη είτε από την γέννηση είτε από την παιδική ηλικία(Jayanti D. M. A. D., R. Lestari R. T. R., Riskayanti N. P., 2020).
Ζητήματα που υπάρχουν σε παιδιά με Νοητική Υστέρηση είναιμεταξύ άλλων και η μη επίτευξη της ανεξαρτησίας τους στην καθημερινότητά τους. Τα προβλήματα, με τα οποία έρχονται αντιμέτωπα και επιδρούν στην ανεξαρτησία τους, προέρχονται από την έλλειψη προσαρμοστικότητας και λειτουργικότητας. Για αυτόν τον λόγο, δυσκολεύονται στην υλοποίηση καθημερινών διαδικασιών, όπως το μπάνιο, το πλύσιμο δοντιών, το ντύσιμο και το φαγητό. Η ανεξαρτησία ενός ατόμου επηρεάζεται και από την εγγενή φύση του και από ποικίλα ερεθίσματα προερχόμενα από τους εγγυτέρους του. Κάποιο από τα ερεθίσματα είναι και το πρότυπο της ανατροφής των παιδιών από τους γονείς. Η ανατροφή των παιδιών αποτελεί σημαντικό παράγοντα, ο οποίος επιδρά στην δημιουργία ανεξαρτησίας στην καθημερινότητά τους.Περιλαμβάνει τον τρόπο αλληλεπίδρασης των γονιών με τα παιδιά τους,την τοποθέτηση κανόνων, ανταμοιβών-συνεπειών και την προσοχή που απευθύνουν οι γονείς στα παιδιά(JayantiD.M. A. D., R. LestariR. T. R., RiskayantiN. P., 2020).
Οι γονείς που πράττουν αυταρχική ανατροφή στα παιδιά τους, τα οποία έχουν ήπια Νοητική Υστέρηση, τακαθιστούν λιγότερο ανεξάρτητα. Οι γονείς με την συγκεκριμένη πρακτική, δεν δίνουν στα παιδιά τη δυνατότητανα εκφέρουν γνώμες ή επιθυμίες, ο έλεγχος απέναντί τους είναι ιδιαίτερα αυστηρός, προβαίνουν σε τιμωρίες αν τα παιδιά καθίστανται ανυπάκουα, έχουν απαιτήσεις, ώστε να ακολουθούν κανόνες και πρότυπα που θέτουν οι ίδιοι για εκείνα και τους ελαχιστοποιούν την ελευθερία. Η συγκεκριμένη ανατροφή έχει ως αποτέλεσμα τα παιδιά να γίνονται δειλά, συγκρατημένα, εσωστρεφή, αδύναμα, αγχώδη και αποξενωμένα (Jayanti D. M. A. D., R. Lestari R. T. R., Riskayanti N. P., 2020).
Οι γονείς που προχωρούν σε πιο δημοκρατική ανατροφήσε παιδιά με ήπια Νοητική Υστέρηση, τα καθιστούν περισσότερα ανεξάρτητα. Με την υλοποίηση αυτής της ανατροφής, οι γονείςπαραχωρούν στα παιδιά ελευθερία για να πράττουν τις επιθυμίες τους, δεν τιμωρούν τη συμπεριφορά των παιδιών και είναι πιο χαλαροί. Έτσι, τα παιδιά είναι πιο ανεξάρτητα, με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και προσαρμόζονται πιο εύκολα(Jayanti D. M. A. D., R. Lestari R. T. R., Riskayanti N. P., 2020).
Όταν ο γονέας ακολουθεί τη δημοκρατική τακτική συνήθως συνδέει τον αυταρχικό τρόπο με τον δημοκρατικό τρόπο ανατροφής. Αυτό συμβαίνει, διότι οι γονείς δεν τοποθετούν αυστηρούς κανόνες στο παιδί, τους οποίους χρειάζεται να ακολουθεί, όμως, ταυτόχροναφροντίζουν να ελέγχουν το παιδί. Αυτοί οι γονείς, συχνά, δίνουν βάση στα λεγόμενα και τις σκέψεις του παιδιού. Ο παραπάνω τρόπος ανατροφής, επηρεάζει θετικά την ανάπτυξη του παιδιού και συνδέεται με το κατά πόσο ανεξάρτητο είναι το παιδί (Κhairami V. P., Damayanti S., 2020).
Κάποιοι από τους παράγοντες που επιδρούν στην πράξη του δημοκρατικού τρόπου ανατροφής είναι η εκπαίδευση των γονιών και η ύπαρξη εργασίας. Το εκπαιδευτικό υπόβαθρο των γονιών επηρεάζει την εξέλιξη της προσωπικότητας των παιδιών. Επίσης, οι γονείς που εργάζονται χαρακτηρίζονται πιο δημοκρατικοί σε σχέση με τους άνεργους γονείς. Οι τελευταίοι, ενδέχεται να είναι περισσότερο αυταρχικοί (ΚhairamiV. P., DamayantiS., 2020).
Προκειμένου να αποκτήσουν σωστή κοινωνική συμπεριφορά, τα παιδιά με Νοητική Υστέρηση χρειάζονται αγάπη κατά τη φροντίδα τους. Όμως, δεν θα έχουν και καλή εξέλιξη στην περίπτωση που οι γονείς δεν τα επιβλέπουν ή δεν τα προσέχουν όσο χρειάζεται. Οι τρόποι ανατροφής από τους γονείς όπως και η αυτοανάπτυξη των παιδιών χρειάζεται να γίνουν αντιληπτά από τους γονείς. Συγκεκριμένα, χρειάζεται να κατανοούν τον ορισμό, την ταξινόμηση και τα χαρακτηριστικά των παιδιών με Νοητική Υστέρηση. Αυτές οι γνώσεις συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του άγχους και της σύγχυσης που νιώθουν οι γονείς κατά την ανατροφή αυτών των παιδιών, αλλά και στην καταπολέμηση των προκλήσεων και των εμποδίων, με τα οποία έρχονται αντιμέτωποι (Rahma E. A. A., Hager A. A.,Seham M. A. E., 2024).
Κούλαλη Ανεζίνα
Κοινωνική Λειτουργός- «Οικοτροφείου ΠΕ Δυτικού Τομέα Αθηνών»
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Jayanti D. M. A. D., R. Lestari R. T. R.& Riskayanti N. P., 2020: Relationship Between Parents’ Parenting And Independence Level Of Activity DailyLiving (ADL) In Soft Mental Retardation Children, Indonesian Journal of Nursing and Midwifery, 8, Issue 2, p. 87-92.
https://core.ac.uk/download/pdf/328145762.pdf
- Κhairami V. P.&Damayanti S., 2020: The relationship between parenting style and self-care ability in children with mental retardation ages 6 to 12 years in Bukittinggispecial schools, Proceeding Internasional Conference Syedza Saintika, p.132-142
https://jurnal.syedzasaintika.ac.id/index.php/PICSS/article/view/693/411
- Rahma E. A. A., Hager A. A.& Seham M. A. E., 2024: Effect of Instruction Module on Mothers’ Knowledge and Coping Patterns Regarding Care of Children with Mental Retardation, Assiut Scientific Nursing Journal, Vol 12, Issue 44, p. 96-108.
https://asnj.journals.ekb.eg/article_365666_c230fd6c6ccc74dc25d765dbed49c073.pdf