Η μουσικοκινητική αγωγή είναι μια εκπαιδευτική και ψυχοκινητική προσέγγιση που συνδυάζει τη μουσική, την κίνηση και την έκφραση, προσφέροντας ένα δημιουργικό πλαίσιο μάθησης και ανάπτυξης. Όταν εφαρμόζεται σε παιδιά με διαταραχές του αυτιστικού φάσματος (ΔΑΦ), η μουσικοκινητική μπορεί να λειτουργήσει ως γέφυρα επικοινωνίας και ενίσχυσης βασικών δεξιοτήτων.
Τι είναι η μουσικοκινητική;
Η μουσικοκινητική βασίζεται στις αρχές της μουσικοκινητικής αγωγής Carl Orff, Dalcroze και Kodály. Μέσω της ρυθμικής κίνησης, του τραγουδιού, της ομαδικής δραστηριότητας και της χρήσης μουσικών οργάνων, ενισχύεται η αλληλεπίδραση, η συγκέντρωση, ο συντονισμός και η δημιουργικότητα των παιδιών.
Αυτισμός και Επικοινωνία
Ο αυτισμός χαρακτηρίζεται από δυσκολίες στην κοινωνική επικοινωνία, στη γλωσσική έκφραση, στην αλληλεπίδραση και συχνά συνοδεύεται από αισθητηριακές ευαισθησίες. Η μουσική, ως μη λεκτικό μέσο, μπορεί να αποτελέσει έναν ισχυρό τρόπο σύνδεσης με τον εσωτερικό κόσμο του παιδιού, ιδιαίτερα όταν οι παραδοσιακές μορφές επικοινωνίας δεν είναι αποτελεσματικές.
Ο ρόλος της μουσικοκινητικής στον αυτισμό
- Ανάπτυξη της επικοινωνίας
Μέσω των μουσικών μοτίβων και των κινητικών δραστηριοτήτων, τα παιδιά ενθαρρύνονται να ανταποκρίνονται σε ερεθίσματα, να μιμούνται κινήσεις και να συμμετέχουν ενεργά σε ομαδικές δραστηριότητες. - Ρύθμιση αισθητηριακής πληροφορίας
Πολλά παιδιά με αυτισμό δυσκολεύονται να διαχειριστούν αισθητηριακά ερεθίσματα. Η μουσικοκινητική με το ρυθμό της, βοηθά στη ρύθμιση και στην οργάνωση των αισθήσεων. - Κινητική ανάπτυξη και συντονισμός
Η ρυθμική κίνηση ενισχύει τη λεπτή και αδρή κινητικότητα, τον προσανατολισμό στο χώρο και τη σωματική αυτογνωσία. - Ενίσχυση της αυτοπεποίθησης
Μέσα από την επιτυχία στη μουσικοκινητική δραστηριότητα, το παιδί νιώθει αποδοχή και χαρά, ενισχύοντας την αυτοεκτίμησή του. - Ομαδικότητα και κοινωνικές δεξιότητες
Η συνεργασία με άλλα παιδιά μέσα από μουσικά παιχνίδια προάγει την κοινωνική αλληλεπίδραση, την αναμονή σειράς και τη συμμετοχή.
Πρακτικά παραδείγματα
- Χρήση μικρών κρουστών: Τα παιδιά ακολουθούν ρυθμικά μοτίβα, μιμούνται ήχους και ανταποκρίνονται σε ηχητικά σήματα.
- Κινήσεις με μουσική: Παιχνίδια με παύσεις, ρυθμούς και χορογραφίες βασισμένες σε τραγούδια.
- Αυτοσχεδιασμός: Ενθαρρύνεται η προσωπική έκφραση μέσα από ελεύθερη κίνηση και φωνητικούς ή μουσικούς αυτοσχεδιασμούς.
Συμπέρασμα
Η μουσικοκινητική δεν θεραπεύει τον αυτισμό, αλλά μπορεί να προσφέρει ένα ασφαλές, ευχάριστο και αποδοτικό πλαίσιο για την ανάπτυξη σημαντικών δεξιοτήτων. Η αποδοχή, η ενσυναίσθηση και η συνέπεια είναι απαραίτητες από τον παιδαγωγό ώστε να χτιστεί μια σχέση εμπιστοσύνης. Μέσα από τον ήχο, τον ρυθμό και την κίνηση, ανοίγονται δρόμοι επικοινωνίας και δημιουργικότητας.
Τσιρικός Βασίλειος – Κοινωνικός Λειτουργός, Κ.Η Αχαΐας