Η νέα σχολική χρονιά μπορεί να φέρει για τα παιδιά με αυτισμό αλλά και για τους γονείς τους μια σειρά από νέες προκλήσεις και αλλαγές. Ο αυτισμός, με τις ιδιαίτερες ανάγκες και τα μοναδικά του χαρακτηριστικά, απαιτεί ειδική προσοχή τόσο από τους εκπαιδευτικούς όσο και από τους γονείς έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η καλύτερη δυνατή σχολική προσαρμογή. Η μετάβαση από τις διακοπές του καλοκαιριού στο σχολείο μπορεί να προκαλέσει άγχος και αβεβαιότητα στο παιδί. Επομένως, είναι σημαντικό να δημιουργηθούν στρατηγικές προετοιμασίας για να διευκολυνθεί αυτή η μετάβαση.
Γνωρίζουμε ότι ο αυτισμός αποτελεί μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή που επηρεάζει την κοινωνική αλληλεπίδραση, την επικοινωνία και τη συμπεριφορά. Τα άτομα με αυτισμό συχνά παρουσιάζουν διαφορετικές αντιδράσεις και προτιμήσεις όσον αφορά τις αλλαγές. Οι αλλαγές, ακόμα και μικρές, μπορούν να προκαλέσουν άγχος ή δυσφορία διότι τα άτομα με ΔΑΦ τείνουν να έχουν συγκεκριμένες ρουτίνες ή προτιμούν την προβλεψιμότητα και την τάξη στη ζωή τους, καθώς η διατήρηση μιας σταθερής ρουτίνας συμβάλει στο να αισθανθούν μεγαλύτερη ασφάλεια. Συνεπώς αλλαγές σε αυτήν την ρουτίνα μπορούν να τους προκαλέσουν σύγχυση ή ανησυχία.
Υποστήριξη και Εξατομίκευση
Η υποστήριξη και η εξατομίκευση είναι σημαντικές όταν αντιμετωπίζουμε αλλαγές στα άτομα με αυτισμό. Οι επερχόμενες αλλαγές είναι καλό να γνωστοποιηθούν εκ των προτέρων ώστε να δοθεί χρόνος για προσαρμογή. Έτσι αναφορικά με την ομαλή ένταξη των παιδιών με αυτισμό στο σχολείο η προετοιμασία αποτελεί το πρώτο βήμα. Συζητήσεις με το παιδί για το τι να περιμένει, γνωριμία με τους νέους δασκάλους και ενδεχομένως μια επίσκεψη στο σχολείο πριν την αρχή της χρονιάς μπορούν να βοηθήσουν στην προσαρμογή.
Η επικοινωνία είναι ένα εξίσου σημαντικό στοιχείο στη διαδικασία αυτή. Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί πρέπει να συνεργάζονται στενά για να κατανοήσουν τις ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε παιδιού. Σημαντικό εργαλείο μπορεί να αποτελέσει ένα εξατομικευμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του παιδιού στο οποίο θα εμπεριέχονται οι στόχοι και οι στρατηγικές διδασκαλίας. Επιπλέον η ενημέρωση και η τακτική αναθεώρηση αυτού του προγράμματος μπορεί να διασφαλίσει ότι οι ανάγκες του παιδιού καλύπτονται και ότι παρέχεται η κατάλληλη υποστήριξη.
Παρεμβάσεις στο σχολείο και δημιουργία υποστηρικτικού πλαισίου
Ακόμη, η χρήση οπτικών μέσων, όπως ημερολόγια ή εικόνες που δείχνουν τις αλλαγές και την νέα καθημερινότητα του παιδιού, μπορούν να βοηθήσουν στη μετάβαση. Επίσης, η ανάπτυξη στρατηγικών για την αντιμετώπιση του άγχους που μπορεί να προκύψει από τις αλλαγές είναι εξίσου χρήσιμη. Η δημιουργία ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος στο σχολείο είναι βασική καθώς δάσκαλοι και το προσωπικό του σχολείου πρέπει να είναι εκπαιδευμένοι για να κατανοούν τις ανάγκες των παιδιών με αυτισμό και να χρησιμοποιούν στρατηγικές που θα ενθαρρύνουν την κοινωνικοποίηση και την ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους. Η Οργάνωση της τάξης,
η σαφήνεια στις οδηγίες και οι εναλλαγές δραστηριοτήτων μπορούν να βοηθήσουν στην εξάλειψη του άγχους και της σύγχυσης.
Επιπροσθέτως , η υποστήριξη των συμμαθητών είναι εξίσου σημαντική. Η ευαισθητοποίηση για τον αυτισμό και η ενίσχυση της ενσυναίσθησης μέσα στην τάξη μπορούν να δημιουργήσουν ένα φιλικό και υποστηρικτικό κλίμα. Δραστηριότητες που προάγουν τη συνεργασία και την κατανόηση μπορούν να βοηθήσουν τους μαθητές να κατανοήσουν καλύτερα τις διαφορές και να δημιουργήσουν ισχυρές σχέσεις με τους συνομηλίκους τους.
Η νέα σχολική χρονιά προσφέρει ευκαιρίες για ανάπτυξη και μάθηση για όλα τα παιδιά. Μέσω της προετοιμασίας, της επικοινωνίας και της υποστήριξης, μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα συμπεριληπτικό περιβάλλον και να βοηθήσουμε τα παιδιά με αυτισμό έτσι ώστε να εξελιχθούν και να εμπλακούν πιο ευχάριστα στην εκπαιδευτική διαδικασία.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Abosi, O., & Koay, T. L. (2019). Attaining Development Goals of Children with Disabilities: Implications for Inclusive Education. International Journal of Special Education, 23(3), 1–10.
Falkmer, M., Anderson, K., Joosten, A., & Falkmer, T. (2015). Parents’ Perspectives on Inclusive Schools for Children with Autism Spectrum Conditions. 65 Journal of Disability, Development and Education, 62(1), 1–23.
Falkmer, M., Granlund, M., Nilholm, C., & Falkmer, T. (2012). From my perspective. Perceived participation in mainstream schools in students with autism spectrum conditions. Developmental Neurorehabilitation, 15(3), 191–201.
