Ο όρος «ακούω φωνές» αναφέρεται σε αυτό που στην ψυχιατρική αποκαλείται ακουστική ψευδαίσθηση, δηλαδή μια αντίληψη που θεωρείται ψευδής από έναν τρίτο, καθώς αυτό που ακούει το άτομο δεν ακούγεται από τους άλλους γύρω του. Πρόκειται για έναν γενικό όρο που χρησιμοποιείται για να περιγράψει αντιληπτικές εμπειρίες που μπορεί να είναι κοινές, αλλά συχνά αντιμετωπίζονται ως παθολογικές.
Χαρακτηριστικά των ακουστικών ψευδαισθήσεων.
Τα άτομα που ακούν φωνές μπορεί να βιώνουν διάφορες μορφές αυτών των φωνών: μπορεί να είναι μία ή περισσότερες, μερικές φορές ψιθυριστές, άλλες φορές θορυβώδεις ή με τη μορφή συζητήσεων. Συχνά οι φωνές μπορεί να είναι αόριστες ως προς το φύλο, ενώ μπορεί να είναι και θετικές και αρνητικές. Ακόμη, κάποιες φορές οι φωνές δίνουν εντολές ή παρατηρήσεις για τις πράξεις του ατόμου, οι οποίες μπορεί να μην είναι επιθυμητές. Όταν το άτομο δραστηριοποιείται ή σκέφτεται κάτι, το μυαλό του «αναπαράγει» σκέψεις, εικόνες ή φωνές που σχετίζονται με τις εσωτερικές του ανησυχίες, ανάγκες ή επιθυμίες. Αυτή η διαδικασία μπορεί να γίνει τόσο έντονη που να φαίνεται σαν να ακούει πραγματικές φωνές, οι οποίες όμως είναι προϊόν της δικής του εσωτερικής δραστηριότητας.
Σχέση των φωνών με τις προσωπικές εμπειρίες.
Πολύ συχνά, οι φωνές μπορεί να εντείνονται όταν το άτομο βιώνει άγχη ή πιέσεις από σημαντικά γεγονότα της ζωής του, όπως η απώλεια αγαπημένων προσώπων, η αλλαγή του περιβάλλοντος ή της δουλειάς. Οι φωνές μπορεί να εκδηλώνονται σε στιγμές έντονης ψυχικής φόρτισης, συνδέοντας την εμπειρία με τις προσωπικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει το άτομο.
Οι τρεις φάσεις των ακουστικών ψευδαισθήσεων:
- Φάση ξαφνιάσματος: Η αρχή της εμπειρίας των φωνών είναι συνήθως αναπάντεχη και τρομακτική. Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, οι φωνές βιώνονται ως εχθρικές ή επιθετικές και δημιουργούν έντονο φόβο και σύγχυση στο άτομο, που συχνά αδυνατεί να κατανοήσει τι του συμβαίνει.
- Φάση οργάνωσης: Όταν το άτομο αρχίσει να καταλαβαίνει και να αποδέχεται τις φωνές, μπαίνει σε μια διαδικασία οργάνωσης. Στη φάση αυτή, το άτομο αναλύει τη σημασία των φωνών για τη ζωή του, προσπαθώντας να κατανοήσει το νόημά τους και τις περιστάσεις που τις προκαλούν. Η οργάνωση των φωνών μπορεί να πάρει αρκετό καιρό και απαιτεί μεγάλη συναισθηματική και ψυχική εργασία.
- Φάση σταθεροποίησης: Στην τελική φάση, το άτομο προσαρμόζει τις φωνές στη ζωή του. Η εμπειρία των φωνών γίνεται πιο αποδεκτή και οι φωνές ασκούν λιγότερο έλεγχο. Αντί για φόβο, το άτομο αναπτύσσει μια πιο λογική σχέση με αυτές, συχνά με τη βοήθεια θεραπευτικών τεχνικών και υποστήριξης.
Σημασία της αποδοχής και της θεραπείας.
Για τα άτομα που ακούνε φωνές, η πρώιμη αποδοχή αυτής της εμπειρίας είναι συχνά ένα από τα πιο σημαντικά βήματα στη διαδικασία της διαχείρισης τους. Μέσω αυτής της αποδοχής, το άτομο μπορεί να αρχίσει να εστιάζει στις θετικές πτυχές της εμπειρίας και να αναπτύξει στρατηγικές για να ζήσει με τις φωνές χωρίς να επηρεάζουν αρνητικά τη ζωή του. Η χρήση κατάλληλων θεραπευτικών μεθόδων μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των αρνητικών επιπτώσεων των φωνών και στη βελτίωση της ψυχικής ευημερίας.
Οικοτροφείο Θρυλορίου Κομοτηνής
Σβυντρίδου Ίνα
Ψυχολόγος
Βιβλιογραφία:
- Cutting, J. C. (1997).Hallucinations: A Guide to Literature. Cambridge University Press.
- Johnsen, E., & Friis, S. (2015).The Prevalence of Auditory Hallucinations in Psychiatric Disorders.Schizophrenia Research, 160(1-3), 57-63.
- Morrison, A. P., & Barratt, A. (2009).Psychological Interventions for Auditory Hallucinations: A Review of the Evidence.British Journal of Psychiatry, 194(4), 330-337.
