Στη σύγχρονη εποχή, όπου οι απαιτήσεις της καθημερινότητας είναι αυξημένες και η πίεση για επιτυχία συνεχώς εντείνεται, η φροντίδα του εαυτού μας – σωματικά, συναισθηματικά και ψυχικά – γίνεται όχι μόνο επιθυμητή, αλλά απαραίτητη. Η αυτοφροντίδα και η αυτοεικόνα αποτελούν βασικά στοιχεία της ψυχικής υγείας, επηρεάζοντας βαθιά το πώς νιώθουμε, σκεφτόμαστε και δρούμεNeff, K. D. (2011).
Τι είναι η αυτοφροντίδα;
Αυτοφροντίδα δεν είναι πολυτέλεια· είναι ανάγκη. Είναι η συνειδητή επιλογή να αφιερώνουμε χρόνο για τον εαυτό μας, καλύπτοντας τις σωματικές, συναισθηματικές και πνευματικές μας ανάγκες. Περιλαμβάνει:
- Ξεκούραση και επαρκή ύπνο
- Ισορροπημένη διατροφή και άσκηση
- Χρόνο για χαλάρωση και δημιουργικότητα
- Θέσπιση ορίων και αποστασιοποίηση από τοξικές καταστάσεις
- Αναζήτηση βοήθειας όταν χρειάζεται (π.χ. από ειδικό ψυχικής υγείας)Neff, K. D. (2011).
Αυτοεικόνα και ταυτότητα
Η αυτοεικόνα είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας: ποιοι είμαστε, τι αξίζουμε, πώς μας βλέπουν οι άλλοι. Επηρεάζεται από την παιδική ηλικία, τις εμπειρίες, τις σχέσεις μας και τα κοινωνικά πρότυπα.
Μια θετική αυτοεικόνα συμβάλλει στην ενίσχυση της αυτοεκτίμησης και της ψυχικής ανθεκτικότητας. Αντίθετα, μια αρνητική αυτοεικόνα συχνά συνδέεται με άγχος, κατάθλιψη, ή απομόνωσηPapalia, D. E., &Martorell, G. (2017).
Η σύνδεση με την ψυχική υγεία
Η αυτοφροντίδα και η αυτοεικόνα είναι αλληλένδετες έννοιες που επηρεάζουν άμεσα την ψυχική μας ισορροπία:
- Όταν φροντίζουμε τον εαυτό μας, στέλνουμε το μήνυμα στον εαυτό μας ότι αξίζουμε προσοχή και αγάπη.
- Αυτό ενισχύει την αυτοεκτίμηση και τη θετική αυτοεικόνα.
- Με τη σειρά της, μια υγιής αυτοεικόνα, μας βοηθά να αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες με περισσότερη ψυχραιμία και λιγότερη ενοχή ή αυτοκριτική.
Η ψυχική υγεία δεν είναι απλώς η απουσία ψυχολογικών διαταραχών, αλλά η ικανότητα να ζούμε με πληρότητα, να σχετιζόμαστε ουσιαστικά και να αντεπεξερχόμαστε στις προκλήσεις της ζωής (Corey, G. 2017).
Πώς να ενισχύσουμε την αυτοφροντίδα και την αυτοεικόνα μας:
- Καλλιέργεια επίγνωσης – Να παρατηρούμε τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας χωρίς κριτική.
- Πρακτικές ευγνωμοσύνης – Καταγραφή καθημερινών στιγμών που μας ευχαριστούν.
- Αποδοχή του εαυτού – Με τα δυνατά και τα αδύναμα σημεία του.
- Ενίσχυση θετικών σχέσεων – Να περιβαλλόμαστε από άτομα που μας σέβονται και μας ενθαρρύνουν.
- Επαφή με ειδικούς – Δεν είναι ένδειξη αδυναμίας να ζητάμε βοήθεια· είναι ένδειξη ωριμότητας (WHO 2022).
Η αυτοφροντίδα και η θετική αυτοεικόνα, είναι πράξη σεβασμού προς τον εαυτό μας. Μέσα από την αγάπη προς εμάς, μπορούμε να διαμορφώσουμε ένα πιο ισορροπημένο και υγιές ψυχικό περιβάλλον, που επηρεάζει όχι μόνο εμάς, αλλά και τον τρόπο που σχετιζόμαστε με τους άλλους.
Η κοινωνική Λειτουργός
Οικοτροφείου και Π.Δ «Αττική»
Κυριαζοπούλου Αλεξάνδρα
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Neff, K. D. (2011). Self-Compassion: The Proven Power of Being Kind to Yourself. WilliamMorrow.
Papalia, D. E., & Martorell, G. (2017). Human Development (13th ed.). McGraw-Hill Education.
Corey, G. (2017). Theory and Practice of Counseling and Psychotherapy (10th ed.). CengageLearning
WHO (World Health Organization). (2022). Mental health: Strengthening our response.
Διαθέσιμο στη σελίδα του Π.Ο.Υ.: https://www.who.int