Το καλοκαίρι φέρνει αλλαγές – σχολικές διακοπές, ζέστη, ταξίδια και λιγότερη ρουτίνα. Για τα άτομα με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ), αυτές οι αλλαγές μπορεί να γίνουν πηγή έντονου άγχους. Όμως, με την κατάλληλη προετοιμασία και ευαισθησία, η καλοκαιρινή περίοδος μπορεί να μετατραπεί σε ένα διάστημα ευκαιριών, μάθησης και απόλαυσης.Παρακάτω ακολουθεί ένας πλήρης οδηγός με πρακτικές ιδέες και εργαλεία για να στηρίξετε τα άτομα με αυτισμό κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Διατήρηση ρουτίνας με ευελιξία
Η απουσία του σχολείου μπορεί να αποσταθεροποιήσει. Δημιουργήστε μια νέα, καλοκαιρινή ρουτίνα με σταθερά σημεία:
- Ώρες ύπνου, φαγητού και δραστηριοτήτων.
- Οπτικά προγράμματα με εικόνες ή πίνακες.
- Χρήση χρονόμετρων ή ειδοποιήσεων για προετοιμασία μετάβασης.
Συμβουλή: Διατηρήστε την ίδια ώρα για βασικές συνήθειες (π.χ. πρωινό, βραδινή ρουτίνα) ώστε να νιώθει το άτομο ασφαλές.
Προετοιμασία για ταξίδια καιεκδρομές
Αλλαγές περιβάλλοντος μπορούν να προκαλέσουν άγχος. Μερικές καλές πρακτικές:
- Δείξτε φωτογραφίες από τον προορισμό.
- Ετοιμάστε «kit ηρεμίας» με αγαπημένα αντικείμενα.
- Ενημερώστε το προσωπικό (ξενοδοχείο, αεροδρόμιο) για τυχόν ανάγκες.
- Ξεκινήστε με κοντινές εξόδους ή ημερήσιες αποδράσεις.
Διαχείριση αισθητηριακής επιβάρυνσης
Το καλοκαίρι περιλαμβάνει έντονα αισθητηριακά ερεθίσματα:
- Προτιμήστε ήσυχους χώρους ή ώρες με λιγότερο κόσμο.
- Καπέλο, γυαλιά ηλίου και ακουστικά μείωσης θορύβου βοηθούν.
- Ρούχα με φυσικά υλικά, χωρίς ετικέτες, για μεγαλύτερη άνεση.
- Αντηλιακά χωρίς άρωμα, με ελαφριά υφή.
Καλοκαιρινή μάθηση με δημιουργία
Το καλοκαίρι μπορεί να γίνει πηγή ανάπτυξης μέσω παιχνιδιού:
- Παιχνίδι με άμμο, νερό, ζύμη και υλικά τέχνης.
- Εκπαιδευτικά apps ή επιτραπέζια παιχνίδια με εικόνες.
- Καθημερινό «χρόνο ησυχίας» για επεξεργασία ερεθισμάτων.
Δημιουργήστε ένα ημερολόγιο δραστηριοτήτων με αυτοκόλλητα – ενισχύει την πρόβλεψη και την αίσθηση επιτυχίας.
Διαχείριση εκρήξεων και άγχους
Το άγχος μπορεί να εκφραστεί με θυμό, απομόνωση ή εκρήξεις. Ενισχύστε την αυτορρύθμιση με:
- Ασκήσεις αναπνοής ή απλές τεχνικές χαλάρωσης.
- «Γωνιές ηρεμίας» στο σπίτι ή στις διακοπές.
- Κουτί με fidget toys ή αγαπημένα αντικείμενα.
Κοινωνική επαφή με υποστήριξη
Το καλοκαίρι προσφέρει ευκαιρίες για κοινωνική αλληλεπίδραση:
- Μικρές παρέες ή δομημένο παιχνίδι με έναν φίλο.
- Κατασκηνώσεις για παιδιά με ΔΑΦ με ειδικούς εκπαιδευτές.
- Κοινωνικές ιστορίες που εξηγούν καταστάσεις (π.χ. “Πάμε στην παραλία”).
Προσαρμοσμένα καλοκαιρινά προγράμματα
Αν υπάρχει πρόσβαση σε ειδικά καλοκαιρινά προγράμματα:
- Ενημερώστε το προσωπικό για τις ιδιαιτερότητες του παιδιού.
- Ζητήστε τη χρήση ενισχύσεων (π.χ. εικόνες, βραβεία, διαλείμματα).
- Ομαδικά παιχνίδια με καθοδήγηση βοηθούν στην κοινωνικοποίηση.
Δώστε φωνή στο άτομο
Μη ξεχνάτε: κάθε άτομο με αυτισμό είναι μοναδικό. Ενθαρρύνετε το ίδιο να εκφράσει:
- Τι του αρέσει και τι όχι.
- Πότε χρειάζεται βοήθεια ή ηρεμία.
- Πού αισθάνεται ασφαλές.
Το καλοκαίρι δεν χρειάζεται να είναι πηγή άγχους. Με σταθερότητα, προσαρμογή και αγάπη, μπορείτε να δημιουργήσετε εμπειρίες γεμάτες χαρά, αποδοχή και θετική ενίσχυση. Με λίγη προνοητικότητα, αυτό το καλοκαίρι μπορεί να είναι από τα πιο ξεχωριστά!
ΗΛΙΑΝΑ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ
ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ
ΚΕΝΤΡΟ ΗΜΕΡΑΣ ΠΑΙΔΙΩΝ, ΕΦΗΒΩΝ ΚΑΙ ΝΕΑΡΩΝ ΕΝΗΛΙΚΩΝ
ΜΕ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ Π.Ε. ΑΧΑΙΑΣ
