Το παιχνίδι αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο της παιδικής ανάπτυξης και βασικό μέσο έκφρασης, μάθησης και κοινωνικοποίησης. Στην εργοθεραπεία παιδιών με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ), το παιχνίδι αποκτά ιδιαίτερη θεραπευτική αξία, καθώς λειτουργεί ως το κύριο εργαλείο παρέμβασης για την ανάπτυξη δεξιοτήτων και τη βελτίωση της λειτουργικότητας του παιδιού στην καθημερινή του ζωή.
Τα παιδιά με αυτισμό συχνά παρουσιάζουν δυσκολίες στην επικοινωνία, στην κοινωνική αλληλεπίδραση, στην αισθητηριακή επεξεργασία και στην κινητική οργάνωση. Μέσα από το δομημένο και στοχευμένο παιχνίδι, ο εργοθεραπευτής δημιουργεί ένα ασφαλές και ευχάριστο πλαίσιο, στο οποίο το παιδί μπορεί να εξερευνήσει το περιβάλλον, να αλληλεπιδράσει και να μάθει με τον δικό του ρυθμό. Το παιχνίδι προσαρμόζεται στις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα του παιδιού, ενισχύοντας το κίνητρο και τη συμμετοχή του στη θεραπευτική διαδικασία.
Ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο ρόλος του παιχνιδιού στην ανάπτυξη κοινωνικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων. Μέσα από το συμβολικό παιχνίδι, το παιχνίδι ρόλων και τις δραστηριότητες αλληλεπίδρασης, το παιδί μαθαίνει να μοιράζεται, να περιμένει τη σειρά του και να κατανοεί κοινωνικούς κανόνες. Παράλληλα, ενισχύεται η λεκτική και μη λεκτική επικοινωνία, καθώς το παιχνίδι προσφέρει φυσικές ευκαιρίες για έκφραση αναγκών, συναισθημάτων και προθέσεων.
Το παιχνίδι αποτελεί επίσης βασικό μέσο αισθητηριακής ολοκλήρωσης. Πολλά παιδιά με αυτισμό εμφανίζουν υπερευαισθησία ή υποευαισθησία σε αισθητηριακά ερεθίσματα, γεγονός που επηρεάζει τη συμπεριφορά και τη λειτουργικότητά τους. Μέσα από δραστηριότητες παιχνιδιού που περιλαμβάνουν κίνηση, αφή, ήχο και οπτικά ερεθίσματα, το παιδί μαθαίνει να επεξεργάζεται και να ρυθμίζει καλύτερα τις αισθητηριακές πληροφορίες, βελτιώνοντας την προσαρμογή του στο περιβάλλον.
Επιπλέον, το παιχνίδι συμβάλλει στην ανάπτυξη κινητικών δεξιοτήτων και στην ενίσχυση της αυτονομίας. Δραστηριότητες που περιλαμβάνουν λεπτή και αδρή κινητικότητα βοηθούν το παιδί να βελτιώσει τον συντονισμό, τη δύναμη και τον έλεγχο των κινήσεων. Μέσα από επιτυχημένες εμπειρίες παιχνιδιού, το παιδί αποκτά αυτοπεποίθηση και ενθαρρύνεται να δοκιμάζει νέες δραστηριότητες, γεγονός που έχει θετικό αντίκτυπο και στις δεξιότητες καθημερινής ζωής.
Συμπερασματικά, το παιχνίδι αποτελεί αναπόσπαστο και ουσιαστικό στοιχείο της εργοθεραπείας παιδιών με αυτισμό. Δεν είναι απλώς μια ευχάριστη δραστηριότητα, αλλά ένα ισχυρό θεραπευτικό εργαλείο που προάγει τη μάθηση, την ανάπτυξη και την κοινωνική ένταξη. Μέσα από το παιχνίδι, το παιδί με αυτισμό έχει τη δυνατότητα να εξελιχθεί ολιστικά και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής τόσο τη δική του όσο και της οικογένειάς του .
ΠΗΓΕΣ
Bundy, A. C., Lane, S. J., & Murray, E. A. (2002).
Sensory Integration: Theory and Practice. Philadelphia: F.A. Davis.
Case-Smith, J., & O’Brien, J. C. (2015).
Ayres, A. J. (2005).
Sensory Integration and the Child. Los Angeles: Western Psychological Services.
American Occupational Therapy Association (AOTA) (2020).
Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) (2001).
