Η πορεία ενός παιδιού με ΔΑΦ συχνά αποτελεί μια ξεχωριστή διαδρομή, πλούσια σε συναισθήματα, προκλήσεις και μικρές καθημερινές νίκες. Σε αυτή τη διαδρομή, ο ρόλος των γονιών είναι όχι μόνο καθοριστικός, αλλά και βαθιά αλληλένδετος με την εξέλιξη και την πρόοδο του παιδιού. Δεν πρόκειται για μια πορεία “προς” το παιδί, αλλά για μια διαδρομή μαζί με το παιδί.
Η εμπλοκή των γονιών από την αρχή της διαδικασίας αναγνωρίζεται στη βιβλιογραφία ως βασικό στοιχείο επιτυχίας των υποστηρικτικών παρεμβάσεων. Όπως επισημαίνουν οι Dunn et al. (2016), η συνεργασία γονιών, εκπαιδευτικών και ειδικών ενισχύει την αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων και δημιουργεί ένα συνεκτικό πλαίσιο μάθησης και υποστήριξης για το παιδί.
Στην καθημερινότητα, αυτό σημαίνει ότι οι γονείς δεν περιορίζονται σε έναν “παρατηρητικό” ρόλο. Αντιθέτως, είναι εκείνοι που καλούνται να διαχειριστούν την πληροφόρηση, να αναζητήσουν τις κατάλληλες δομές, να διαμορφώσουν το σπίτι σε χώρο μάθησης και αποδοχής, αλλά και να υποστηρίξουν το παιδί στην κοινωνική του ένταξη. Η Kalyva (2013) αναφέρει ότι όταν οι γονείς εμπλέκονται ενεργά και σε συνεργασία με τους ειδικούς, οι μαθησιακές ευκαιρίες των παιδιών αυξάνονται σημαντικά, ενώ ενισχύεται και η συναισθηματική τους σταθερότητα.
Η κατανόηση του κάθε παιδιού ως μιας μοναδικής προσωπικότητας με τα δικά του δυνατά σημεία, ρυθμούς και τρόπους έκφρασηςαποτελεί πυρήνα της σύγχρονης παιδαγωγικής προσέγγισης. Σύμφωνα με τη Fallon&Zhang (2022), η δημιουργία ενός περιβάλλοντος εμπιστοσύνης μεταξύ γονιών και επαγγελματιών προάγει ουσιαστική συνεργασία και ενισχύει την ένταξη του παιδιού σε κάθε πλαίσιο ζωής.
Η φωνή των γονιών είναι σημαντική. Στην πραγματικότητα, πολλοί ειδικοί πλέον θεωρούν τους γονείς συν-ειδικούς στη διαδικασία υποστήριξης του παιδιού τους. Όπως περιγράφεται και σε πρόσφατη μελέτη για τη συμμετοχή οικογενειών σε δίκτυα υποστήριξης (Family Engagement in Autism TreatmentNetworks, 2020), οι γονείς που λαμβάνουν ενεργό ρόλο στο σχεδιασμό και στην παρακολούθηση των παρεμβάσεων, αναφέρουν μεγαλύτερη ικανοποίηση και καλύτερη προσαρμογή του παιδιού στις απαιτήσεις του περιβάλλοντος.
Στο Σωματείο Μη Κερδοσκοπικού ΧαρακτηραΊκελο Πρόληψης και Προαγωγής ΥπερησιώνΥγείας , αναγνωρίζουμε καθημερινά τη δύναμη αυτής της σχέσης. Το παιδί και ο γονιός δεν είναι δύο ξεχωριστοί “κόσμοι”, αλλά μια ενότητα που εξελίσσεται. Μαζί μπορούν να διαμορφώσουν ένα μονοπάτι στο οποίο οι λέξεις «σεβασμός», «σύνδεση» και «εμπιστοσύνη» αποκτούν πραγματικό νόημα.
Η έννοια του “αγώνα” δεν αναφέρεται σε σύγκρουση, αλλά σε προσπάθεια. Και σε αυτή την προσπάθεια, όταν γονιός και παιδί πορεύονται ενωμένοι, τα βήματα γίνονται πιο σταθερά, και κάθε μέρα πιο ουσιαστική.
📚 Βιβλιογραφία
- Kalyva, E. (2013). Collaboration Between Parents of Children with Autism Spectrum Disorders and Mental Health Professionals. In: M. Fitzgerald (Ed.), Recent Advances in Autism Spectrum Disorders – Volume I. InTech. https://doi.org/10.5772/53956
- Dunn, B., Constable, S., Martins, T., & Cammuso, K. (2016). Educating children with autism: Collaboration between parents, teachers, and medical specialists.Child and Adolescent Behavior Letter. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/cbl.30135
- Fallon, M. & Zhang, J. (2022). Inclusive Collaboration with Families of Children with Autism Spectrum Disorders (ASD): Perceptions of Families, Pre-Service and In-Service Teachers.Journal of Educational Thought. https://journalhosting.ucalgary.ca/index.php/jet/article/view/52212
- Family engagement in the autism treatment and learning health networks.(2020). Pediatrics, 145(1), e20191529. https://doi.org/10.1542/peds.2019-1529
Παπουτσάκη Αναστασία
Νοσηλεύτρια
Κέντρο Ημέρας Αχαίας για παιδιά και εφήβους με Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος