Ο ρόλος του Κοινωνικού Λειτουργού στη διασύνδεση θεατρικής τέχνης και ψυχοκοινωνικής ενίσχυσης.
Η τέχνη ανέκαθεν αποτελούσε μέσο έκφρασης, κατανόησης και σύνδεσης με τον κόσμο. Για τα άτομα στο φάσμα του αυτισμού, οι δυσκολίες στην επικοινωνία, την κοινωνική αλληλεπίδραση και την συναισθηματική έκφραση δημιουργούν εμπόδια στην καθημερινότητά τους. Ωστόσο, η θεατρική τέχνη – ειδικά όταν ενσωματώνεται με ευαισθησία και κατανόηση των αναγκών τους – μπορεί να λειτουργήσει θεραπευτικά και ενδυναμωτικά.
Η Θεατρολογία και η Εφαρμογή της στον Αυτισμό
Η θεατρολογία δεν αφορά μόνο τη μελέτη του θεάτρου ως μορφή τέχνης, αλλά και τη χρήση του ως εργαλείο παρέμβασης. Σε αυτό το πλαίσιο, θεατρικά εργαστήρια και προγράμματα έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται σε πληθυσμούς με νευροαναπτυξιακές διαφορές, όπως ο αυτισμός.
Η συμμετοχή σε θεατρικές δραστηριότητες προσφέρει:
- Ενίσχυση της επικοινωνίας: Μέσα από το παιχνίδι ρόλων, τα άτομα μαθαίνουν να εκφράζουν συναισθήματα και σκέψεις με τρόπους που τους δυσκολεύουν στην καθημερινότητα.
- Καλλιέργεια κοινωνικών δεξιοτήτων: Οι θεατρικές ομαδικές δραστηριότητες απαιτούν συνεργασία, εναλλαγή σειράς και ενεργή ακρόαση – δεξιότητες που είναι συχνά δύσκολες για τα άτομα στο φάσμα.
- Αυτοεκτίμηση και αποδοχή: Η σκηνική παρουσία και η επιτυχία μιας παράστασης ή ενός θεατρικού παιχνιδιού ενισχύουν την αυτοπεποίθηση και προάγουν την αίσθηση του «ανήκειν».
Ο Ρόλος του Κοινωνικού Λειτουργού
Ο Κοινωνικός Λειτουργός αποτελεί γέφυρα ανάμεσα σε άτομα με διαταραχές αυτιστικού φάσματος και τις παρεχόμενες υπηρεσίες. Μέσα από τη γνώση της ψυχοκοινωνικής κατάστασης των ατόμων και της οικογένειας, μπορεί να προτείνει θεατρολογικές παρεμβάσεις που προάγουν την ολιστική ανάπτυξη του ατόμου.
Ο ρόλος του είναι να:
- Εντοπίζει ευκαιρίες συμμετοχής σε θεατρικά προγράμματα.
- Συνεργάζεται με θεατρολόγους, εργοθεραπευτές και ειδικούς παιδαγωγούς.
- Υποστηρίζει τα άτομα και τις οικογένειες στην κατανόηση και αξιοποίηση των ωφελειών της θεατρικής έκφρασης.
- Επιδιώκει τη δημιουργία προσβάσιμων και συμπεριληπτικών πολιτισμικών δράσεων για όλα τα μέλη της κοινότητας.
Συμπεράσματα και Προτάσεις
Η διασύνδεση της θεατρολογίας με την κοινωνική εργασία μπορεί να αποτελέσει καινοτόμο μονοπάτι υποστήριξης για τα άτομα στο φάσμα του αυτισμού. Δεν πρόκειται για μια «θεραπεία» με την παραδοσιακή έννοια, αλλά για έναν χώρο ασφάλειας, αποδοχής και δημιουργικής εξερεύνησης.
Είναι σημαντικό οι Κοινωνικοί Λειτουργοί να ενισχύσουν τη συνεργασία με καλλιτεχνικές και εκπαιδευτικές δομές, να προωθήσουν την πρόσβαση των ευάλωτων ομάδων στον πολιτισμό και να αγκαλιάσουν εναλλακτικές μορφές έκφρασης και ενδυνάμωσης.
Τσιρίκος Βασίλειος – Κοινωνικός Λειτουργός, Κ.Η Αχαΐας
