Η άθληση έχει αποδειχθεί πως συμβάλει καθοριστικά στην βελτίωση ποιότητας ζωής των ατόμων με Δ.Α.Φ, προάγοντας την υγεία, τις κοινωνικές δεξιότητες, την αυτοεκτίμηση και την ψυχική υγεία. Παρά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αυτισμό, η άθληση και η σωματική δραστηριότητα μπορούν να τους προσφέρουν πολλαπλά οφέλη.
- Βελτίωση της κοινωνικής αλληλεπίδρασης : Η συμμετοχή των ατόμων με Δ.Α.Φ σε ομαδικά αθλήματα και δραστηριότητες μπορεί να ενισχύσει τις επικοινωνιακές δεξιότητες τους.
- Μείωση της υπερκινητικότητας και της ανησυχίας: Οι δραστηριότητες που περιλαμβάνουν κίνηση μπορεί να βοηθήσουν στην εκτόνωση της υπερκινητικότητας καθώς και στην καλύτερη διαχείριση του άγχους και της ανησυχίας, προσφέροντας στα άτομα με αυτισμό μια μορφή χαλάρωσης μέσω της άσκησης.
- Βελτίωση της κινητικής ανάπτυξης: Η άσκηση συμβάλει στην ανάπτυξη και ενδυνάμωση της κινητικότητας, της ισορροπίας και του συντονισμού.
- Ανάπτυξη δεξιοτήτων αυτονομίας: Τα άτομα με Δ.Α.Φ. συμμετέχοντας σε αθλητικές δραστηριότητες μπορούν να αναπτύξουν δεξιότητες που θα χρησιμοποιηθούν και σε άλλους τομείς στην ζωή τους, ενώ όταν πετυχαίνουν τους στόχους τους σε ένα άθλημα,
ενισχύεται και το κομμάτι της αυτονομίας και της αυτοεκτίμησης τους.
- Διαχείριση συναισθηματικών και συμπεριφορικών δυσκολιών: Πολλά άτομα με αυτισμό μπορεί να παρουσιάσουν υπερευαισθησία ή υποευαισθησία σε διάφορους αισθητηριακούς ερεθισμούς. Η άθληση συμβάλει στην αντιμετώπιση αυτών των δυσκολιών, με ευχάριστο τρόπο και προσαρμοσμένο στις ανάγκες των ατόμων.
Κάθε άθλημα είτε ομαδικό είτε ατομικό μπορεί να προσφέρει διαφορετικά οφέλη ανάλογα με τις ανάγκες, τις προτιμήσεις και τις δυνατότητες του. Ορισμένα αθλήματα και δραστηριότητες που μπορούν να είναι ωφέλημα για τα άτομα με Δ.Α.Φ είναι:
- Κολύμβηση: Η κολύμβηση είναι ένα άθλημα που ενισχύει την σωματική υγεία, βοηθά την βελτίωση του συντονισμού και της ισορροπίας ενώ ο κίνδυνος τραυματισμού είναι μικρός. Ακόμη η επαφή με το νερό ενδέχεται ότι έχει καταπραϋντική δράση στα άτομα με Δ.Α.Φ. μειώνοντας το άγχος και την υπερκινητικότητα.
- Ποδηλασία: Η ποδηλασία συμβάλει στην ανάπτυξη της κινητικότητας, ενδυναμώνει τους μυς και προσφέρει επίσης μια εξαιρετική ευκαιρία για εξωτερική δραστηριότητα βελτιώνοντας την ψυχική διάθεση.
- Πολεμικές τέχνες (π.χ. καράτε, τζούντο κ.τ.λ.): Οι πολεμικές τέχνες όπως το καράτε ή το τζούντο προσφέρουν την δυνατότητα εκμάθησης πειθαρχίας, σεβασμού για τους άλλους και αυτοελέγχου, ενώ οι τακτικές προπονήσεις ενδυναμώνουν το σώμα και το μυαλό.
- Στίβος ( Τρέξιμο): Το τρέξιμο μπορεί να είναι ιδιαίτερα βοηθητικό για την αποφόρτιση της έντασης και την βελτίωση της αντοχής. Ακόμη μπορεί να συμβάλει στην έκφραση της ενέργειας με ασφαλή τρόπο.
- Μπάσκετ (ή άλλες ομαδικές δραστηριότητες): Το μπάσκετ μπορεί να ενισχύσει τις κοινωνικές δεξιότητες καθώς είναι ένα ομαδικό άθλημα που απαιτεί συνεργασία και αλληλεπίδραση με άλλους. Επιπλέον προάγει τη σωματική δραστηριότητα και την στρατηγική σκέψη.
- Ιππασία: Ήπια αλλά πολύ ωφέλιμη δραστηριότητα, η ιππασία βοηθά στην ανάπτυξη κινητικών δεξιοτήτων, στην βελτίωση της ισορροπίας καθώς και στην συγκέντρωση. Μπορεί να είναι ιδιαίτερα θεραπευτική αφού προάγει την αλληλεπίδραση με τα ζώα. Άτομα με αυτισμό αναφέρουν πως η επαφή με τα άλογα τους βοηθάει να αισθάνονται ηρεμία και να ενισχύουν τις συναισθηματικές τους δεξιότητες.
Συνοψίζοντας, η άθληση μπορεί να προσφέρει πολλαπλά οφέλη ανάλογα με τις προτιμήσεις, τις ικανότητες και τις ανάγκες των ατόμων με Δ.Α.Φ συμβάλλοντας έτσι στην σωματική αλλά και ψυχοσυναισθηματική του ανάπτυξη.
Σαμαρά Ευαγγελία
Ψυχολόγος.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Renate Zimmer (2007). Εγχειρίδιο Ψυχοκινητικής. Θεωρία και Πράξη της
Ψυχοκινητικής Παρέμβασης. Εκδόσεις Αθλότυπο, Αθήνα.
Τσιμάρας, Β. (2012). Προσαρμοσμένη Φυσική Δραστηριότητα Ι. Σημειώσεις.
Θεσσαλονίκη.
