Η αφρόντιστη ψύχωση (όταν η ψυχική ασθένεια, όπως η σχιζοφρένεια ή άλλες ψυχώσεις, δεν λαμβάνει την κατάλληλη ιατρική φροντίδα) έχει σημαντικές επιπτώσεις για τα μέλη της οικογένειας, τόσο ψυχολογικές όσο και πρακτικές.
- Συναισθηματική και Ψυχολογική Επίπτωση
Η ψύχωση, όταν παραμένει αφρόντιστη, έχει σοβαρές συνέπειες για την ψυχολογική ευημερία των μελών της οικογένειας. Οι φροντιστές και τα υπόλοιπα μέλη μπορεί να αισθάνονται απογοήτευση, φόβο, άγνοια και σύγχυση, καθώς δεν γνωρίζουν πώς να διαχειριστούν τις συμπεριφορές του ασθενούς.
Πηγή: – McFarlane, W. R. (2002). “Family interventions for schizophrenia: A review of the literature.” Journal of Marital and FamilyTherapy.
- Απομόνωση και Στίγμα
Τα άτομα με ψύχωση συχνά παρουσιάζουν συμπτώματα όπως παραλήρημα και ψευδαισθήσεις, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει κοινωνική απομόνωση τόσο για τους ασθενείς όσο και για την οικογένειά τους. Η κοινωνική απόρριψη και το στίγμα σχετικά με τις ψυχικές ασθένειες ενδέχεται να προκαλέσουν επιπλέον άγχη για τα μέλη της οικογένειας.
Πηγή:- Corrigan, P. W., & Watson, A. C. (2002). “The paradox of self-stigma and mental illness.” Clinical Psychology: Science and Practice.
- Οικονομικές και Πρακτικές Δυσκολίες
Η έλλειψη θεραπείας μπορεί να οδηγήσει σε οικονομικές δυσκολίες καθώς τα άτομα με ψύχωση είναι λιγότερο πιθανό να διατηρήσουν εργασία ή να διαχειριστούν τα οικονομικά τους αποτελεσματικά. Αυτό δημιουργεί αυξημένο βάρος για την οικογένεια, η οποία καλείται να παρέχει στήριξη.
Πηγή:- Goffman, E. (1963). Stigma: Notes on the Management of Spoiled Identity.
- Φροντίδα και Ψυχολογική Εξάντληση των Φροντιστών
Οι φροντιστές (κυρίως συγγενείς) ενός ατόμου με αφροντίστη ψύχωση συχνά αντιμετωπίζουν εξάντληση και κατάθλιψη λόγω της συνεχούς φροντίδας που απαιτεί η κατάσταση. Η συναισθηματική και σωματική πίεση μπορεί να οδηγήσει σε burnout και άλλα ψυχολογικά προβλήματα στους φροντιστές.
Πηγή:- Kim, J. S., & Jeon, M. Y. (2012). “Caregiver burden and coping strategies in families of individuals with schizophrenia.” *PsychiatryInvestigation.
- Επιπτώσεις στις Σχέσεις και την Οικογενειακή Δομή
Η αφροντίστη ψύχωση συχνά προκαλεί εντάσεις και συγκρούσεις εντός της οικογένειας. Οι ανισορροπίες στις σχέσεις, λόγω των δυσκολιών στη διαχείριση της κατάστασης, μπορούν να οδηγήσουν σε αποξένωση ή ακόμη και σε διάλυση οικογενειακών σχέσεων.
Πηγή:- Farrelly, S., & O’Reilly, A. (2014). “Impact of psychosis on families and caregivers.” Journal of PsychosocialRehabilitation and Mental Health.
Αυτό το άρθρο αναλύει πώς η ψύχωση επηρεάζει τις σχέσεις εντός της οικογένειας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι φροντιστές.
- Αυξημένος Κίνδυνος Επειγόντων Περιστατικών
Η έλλειψη θεραπείας μπορεί να οδηγήσει σε επικίνδυνες καταστάσεις για τον ασθενή, όπως αυτοτραυματισμούς ή επικίνδυνες συμπεριφορές, γεγονός που ενδέχεται να απαιτήσει επείγουσα ιατρική ή νοσοκομειακή φροντίδα, προκαλώντας άγχη και κρίσεις εντός της οικογένειας.
Πηγή:- Thornicroft, G., &Tansella, M. (2004). “The mental health care system in the UK: current situation and future directions.” British Journal of Psychiatry.
Συμπεράσματα
Η αφροντίστη ψύχωση επηρεάζει σε βάθος την οικογενειακή δυναμική, την ψυχική υγεία των μελών της και την οικονομική τους κατάσταση. Η έλλειψη θεραπείας εντείνει το άγχος και τις δυσκολίες στην καθημερινότητα, προκαλώντας συχνά ψυχολογική εξάντληση και κοινωνική απομόνωση. Είναι κρίσιμο να αναζητηθεί επαγγελματική βοήθεια τόσο για τον ασθενή όσο και για τα μέλη της οικογένειας, προκειμένου να μειωθούν οι επιπτώσεις και να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής.
Manos Anagnostopoulos
B.A.Psychology, CCNY
M.Sc. Social Psychiatry, DUTH
Advanced Certificate in RECBT
Psychologist at Ikelos Early Psychosis Prevention and Intervention Center
