Η επικοινωνία και η παραγωγή ομιλίας σε παιδιά με αυτισμό μπορεί να είναι δύσκολη , αλλά υπάρχουν διάφοροι τρόποι και στρατηγικές που μπορούν να βοηθήσουν στην ενίσχυση των επικοινωνιακών δεξιοτήτων τους. Οι μέθοδοι αυτοί περιλαμβάνουν τόσο φυσικές όσο και θεραπευτικές προσεγγίσεις, και συνήθως προσαρμόζονται στις ανάγκες του κάθε παιδιού. Ακολουθούν κάποιοι τρόποι για την ενίσχυση της επικοινωνίας και της ομιλίας σε παιδιά με αυτισμό:
- Πρόγραμμα TEACH
Τα μέσα που χρησιμοποιούνται περιλαμβάνουν κυρίως χειρονομίες, αντικείμενα, εικόνες, σήματα, νοηματική γλώσσα και λέξεις (ανάλογα με το επίπεδο ικανοτήτων του παιδιού).
- Ανάλυση συμπεριφοράς ( ABA)
Η ανάλυση συμπεριφοράς είναι μία από τις πιο κοινές μεθόδους για την ενίσχυση των επικοινωνιακών δεξιοτήτων . Χρησιμοποιεί την ενίσχυση για την προώθηση επιθυμητών συμπεριφορών , όπως ομιλία . Στην περίπτωση της ομιλίας, μπορεί να περιλαμβάνει δραστηριότητες που ενθαρρύνουν το παιδί να χρησιμοποιεί λέξεις και φράσεις , ακολουθώντας συγκεκριμένα ερεθίσματα.
- Ενναλακτική Επικοινωνία ( AAC)
Η εναλλακτική επικοινωνία περιλαμβάνει εργαλεία που βοηθούν τα παιδιά να επικοινωνούν όταν η προφορική ομιλία είναι δύσκολη . Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει:
- Εικόνεςήκάρτεςεπικοινωνίας (PECS – Picture Exchange Communication System)
- Ηλεκτρονικές συσκευές ή εφαρμογές που χρησιμοποιούν εικόνες ή σύμβολα για να αναπαραστήσουν λέξεις ή φράσεις.
- Ειδικές συσκευές για ομιλία που μπορεί να παράγουν προφορική επικοινωνία.
- Λογοθεραπεία
Η λογοθεραπεία είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για να βοηθηθούν τα παιδιά με αυτισμό να αναπτύξουν επικοινωνιακές δεξιότητες. Ο λογοθεραπευτής συνεργάζεται με το παιδί για να βελτιώσει την παραγωγή της ομιλίας , την αναγνώριση της γώσσας και την κατανόηση του λόγου.
- Ενίσχυση της κοινωνικής αλληλεπίδρασης
Οι κοινωνικές ιστορίες αποτελούν πολύτιμο μέσο κοινωνικής μάθησης για τα άτομα στο φάσμα του αυτισμού. Οι ιστορίες εξηγούν με απλό και κατανοητό τρόπο τις καταστάσεις και τα συναισθήματα που συνδέονται με την επικοινωνία . Επίσης διδάσκουν το παιδί πως να αντιδράσει ή να επικοινωνήσει σε συγκεκριμένες κοινωνικές περιστάσεις.
- Ενίσχυση του παιχνιδιού
Το παιχνίδι είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο για την ενίσχυση της ομιλίας. Παιχνίδια που ενθαρρύνουν την αλληλεπίδραση και την επικοινωνία μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να εξασκήσουν τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες .
Συμπέρασμα
Η ενίσχυση της παραγωγής λόγου και ομιλίας σε άτομα με αυτισμό απαιτεί εξατομικευμένη προσέγγιση, υπομονή και συνεχιζόμενη υποστήριξη από επαγγελματίες και οικογένεια. Ο στόχος είναι να βελτιωθεί η επικοινωνία και να προσφέρεται στο παιδί η δυνατότητα να εκφράσει τις ανάγκες του να συμμετέχει ενεργά στην κοινωνική ζωή.
Βιβλιογραφία: Αυτισμός – Θεραπευτικές προσεγγίσεις και τρόποι παρέμβασης , Θεραπευτική αντιμετώπιση, autismos.pdf, Θεραπεία & Εκπαίδευση – ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΥΤΙΣΜΟΥ ΛΑΡΙΣΑ
Τσούλου Ζωή