Οι ακουστικές ψευδαισθήσεις είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά και ταυτόχρονα τρομακτικά συμπτώματα της σχιζοφρένειας, αλλά και άλλων ψυχωτικών διαταραχών και για το ίδιο το άτομο που τις βιώνει, αλλά και για το περιβάλλον του.
Τι είναι, όμως, οι λεγόμενες «ακουστικές ψευδαισθήσεις;»
Οι ακουστικές ψευδαισθήσεις είναι η αντίληψη του ήχου, χωρίς όμως εξωτερικό πραγματικό ερέθισμα. Η εμπειρία που βιώνει το άτομο νιώθει πως είναι πραγματική. Οι ψευδαισθήσεις μπορούν να εμφανιστούν με τρεις μορφές:
- Το άτομο να εκφράζει φωναχτά τις σκέψεις του
- Να ακούει ένα ή παραπάνω άτομα να το σχολιάζουν
- Να ακούει μία φωνή, η οποία θα του υπαγορεύει τι να κάνει.
Άλλα είδη ακουστικών ψευδαισθήσεων μπορεί να είναι το άκουσμα τραγουδιών, συνήθως γνωστά στο άτομο.
Η θεραπευτική παρέμβαση περιλαμβάνει την φαρμακοθεραπεία μέσω των αντιψυχωτικών φαρμάκων, τα οποία επηρεάζουν το μεταβολισμό της ντοπαμίνης. Ακόμη, στη θεραπεία σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η ψυχολογική υποστήριξη και αρωγή του ασθενούς.
Πως, όμως, η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τον θεραπευόμενο;
Η ψυχολογική υποστήριξη των ασθενών με τέτοιους είδους συμπτώματα επικεντρώνεται στην εκτίμηση και την παρακολούθηση των αντιλήψεων και των ιδεών του ασθενούς, αλλά και της αιτιολόγησης που δίνει για αυτές. Παράλληλα, η ψυχοθεραπεία αποσκοπεί στον περιορισμό της δυσφορίας.
Όσο δύσκολη κι αν είναι η διαδικασία εξιστόρησης αυτών των συμπτωμάτων, η αποδοχή αυτών είναι η λύση. Η διαδικασία της αποδοχής και η μη προβολή αντίστασης οδηγεί σε μία επιτυχή ενσωμάτωση των φωνών και σε μεταβολή της σχέσης που έχει το άτομο με τις φωνές που ακούει. Η αναζήτηση του νοήματος στις φωνές αποτελεί μία ακόμη θεραπευτική προσέγγιση, καθώς αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την προσαρμογή του σε αυτές. Η επιτυχία της προσαρμογής εξαρτάται από τη φύση της σχέσης που έχουν τα άτομα με τις φωνές που ακούνε. Με άλλα λόγια, ένα κάποιος πιστεύει ότι οι φωνές είναι δυνατό να τον ελέγξουν, δεν μπορεί να προσαρμοστεί. Αντίθετα, αν πιστεύει ότι είναι δυνατότερος από τις φωνές, τότε μπορεί να προσαρμοστεί με επιτυχία. Οι τεχνικές προσαρμογής επικεντρώνονται στο να «γνωρίσουν καλύτερα» τις φωνές που ακούνε. Οδηγεί, δηλαδή, το θεραπευόμενο να «κάνει χώρο» στη ζωή του για τις φωνές, να τις ακούει χωρίς να ακολουθεί αυτά που του επιβάλλουν και να μάθει να τις ελέγχει. Με λίγα λόγια, να γίνει φίλος με αυτές.
Ίνα Σβυντρίδου
Ψυχολόγος
Οικοτροφείο Θρυλορίου Κομοτηνής