Μία ενδιαφέρουσα διαταραχή είναι η Διαταραχή της Παρασυσσώρευσης, στην οποία ο πάσχων αδυνατεί να αποχωριστεί αντικείμενα, τα οποία συγκεντρώνει σε μεγάλο βαθμό, χωρίς να έχουν ιδιαίτερη συναισθηματική ή πρακτική αξία.
Η Διαταραχή της Παρασυσσώρευσης χαρακτηρίζεται από επίμονες δυσκολίες στην απόρριψη αντικειμένων, ανεξάρτητα από την πραγματική τους αξία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την υπερβολική συσσώρευση περιουσιακών στοιχείων που δημιουργούν ακαταστασία στους χώρους διαβίωσης και θέτουν σε κίνδυνο των ασθενή.
Τα συγκεκριμένα άτομα έχουν την τάση να συσσωρεύουν αντικείμενα με έναν εμμονικό και καταναγκαστικό τρόπο, διότι δε δύνανται να αποφασίσουν, ποια αντικείμενα χρειάζονται και πραγματικά επιθυμούν να έχουν. Συνεπώς, για να μη βρεθούν στη διαδικασία της επιλογής και στη θέση που ίσως μετέπειτα μετανιώσουν τον αποχωρισμό κάποιων αντικειμένων, με το πέρασμα του χρόνου καταλήγουν να κρατούν τα πάντα και να μην απορρίπτουν τίποτα.
Διαγνωστικά κριτήρια της Διαταραχής της Παρασυσσώρευσης:
- Δυσφορία ως προς τον αποχωρισμό των αντικειμένων, ανεξαρτήτως της αξίας τους.
- Επίμονη ανάγκη αποθήκευσης αντικειμένων.
- Πρόκληση συμφόρησης και ρύπανσης.
- Έκπτωση στο κοινωνικό, επαγγελματικό και προσωπικό πλαίσιο του ατόμου.
- Γενικευμένη αναποφασιστικότητα, τελειομανία, αναβλητικότητα, και δυσκολίες στην οργάνωση και τον προγραμματισμό.
- Ανάγκη ασθενούς να σώσει τα αντικείμενα.
Η Διαταραχή αυτή μπορεί να εμφανιστεί κατά την παιδική ή εφηβική ηλικία. Παρουσιάζει ανοδική πορεία κατά την δεύτερη και τρίτη δεκαετία της ζωής του ατόμου.
Συνέπειες της Παρασυσσώρευσης:
Ως απόρροια της διαταραχής είναι ο ακατάστατος και μη ασφαλής χώρος διαβίωσης για τον ασθενή, αλλά και το υπόλοιπο περιβάλλον του, ο ανθυγιεινός τρόπος ζωής, λόγω των απορριμμάτων, το έντονο άγχος, συγκρούσεις με το περιβάλλον του ασθενούς και κοινωνική απομόνωση. Προκαλεί, με λίγα λόγια προβλήματα στις σχέσεις, τις κοινωνικές και εργασιακές δραστηριότητες και άλλους σημαντικούς τομείς λειτουργίας.
Ένα πραγματικό παράδειγμα, με σκοπό να κατανοήσουμε την διαταραχή:
Μια τέτοια ακραία περίπτωση υπέρμετρης συσσώρευσης, που έλαβε μεγάλη δημοσιότητα και απασχόλησε την αμερικανική κοινή γνώμη για χρόνια, είναι αυτή των αδελφών Colleyer. Το 1947 στο Harlem της Νέας Υόρκης τα δύο κοινωνικά απομονωμένα αδέρφια Homer και Langley βρέθηκαν νεκρά μέσα στην τριώροφη κατοικία τους που ήταν γεμάτη με 120 τόνους αντικειμένων μεταξύ των οποίων 14 πιάνα, μια παλιά γεννήτρια, τμήματα από ένα μοντέλο αυτοκινήτου TFord, και πάνω από 3.000 βιβλία και τηλεφωνικοί κατάλογοι. Οι χώροι ήταν εντελώς κατακλεισμένοι εκτός από μερικά στενά, δαιδαλώδη περάσματα που διέτρεχαν τα δωμάτια. Όπως αποκαλύφθηκε, ο Langley καταπλακώθηκε από έναν μεγάλο σωρό στοιβαγμένων αντικείμενων ενώ πήγαινε φαγητό στον παράλυτο αδερφό του Homer, με αποτέλεσμα ο δεύτερος να πεθάνει αβοήθητος από ασιτία. Λόγω του τεράστιου όγκου πραγμάτων οι αρχές δεν κατάφεραν να ανακαλύψουν και να ανασύρουν το πτώμα του Langley παρά μετά από δύο εβδομάδες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Διαταραχή Παρασυσσώρευσης εμφανίζει συννοσσηρότητα με άλλες ψυχικές διαταραχές, όπως για παράδειγμα με τη Σχιζοφρένεια, την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή, Διαταραχές Συναισθήματος, Αγχώδεις Διαταραχές ή απλώς εμφανίζεται σαν σύμπτωμα αυτών των νευροψυχιατρικών διαταραχών.
Ίνα Σβυντρίδου
Ψυχολόγος
Οικοτροφείο Θρυλορίου Κομοτηνής
