Ως πρώτης τάξεως συμπτώματα στη ψύχωση (First rank symptoms, Kurt Schneider 1887-1967) καταγράφονται τα παρακάτω:
Ως πρώτης τάξεως συμπτώματα στη ψύχωση (First rank symptoms, Kurt
Schneider 1887-1967) καταγράφονται τα παρακάτω:
Ακουστικές ψευδαισθήσεις (πολλές φωνές που συνομιλούν μεταξύ τους)
ή/και φωνές που σχολιάζουν σε 3ο πρόσωπο τον ασθενή
Ηχώς της σκέψης
Βιώματα παθητικότητας – εξωτερικής επίδρασης
Πρόσδοση, απόσυρση ή αναμετάδοση σκέψεων
Παραληρητική αντίληψη
Κλινική συνέντευξη
Μέσα από την κλινική εμπειρία των χρόνων άρχισε να μορφοποιείται η κλινική εικόνα των ασθενών από την διαδικασία της κλινικής συνέντευξης. Τα συμπτώματα τα οποία καταγράφηκαν ως προεξάρχοντα στις πρώτες διερευνητικές συνεδρίες με τους ασθενείς ήταν τα εξής:
Αναφερόμενα συμπτώματα
Παραληρητική διάθεση/προαίσθημα (για μερικές βδομάδες).
Παραληρητική αντίληψη.
Παραληρητικές πεποιθήσεις δίωξης (απειλής για τη ζωή του) και
κατασκόπευσης.
Ακουστικές ψευδαισθήσεις, λεκτικές (δύο που συνομιλούν και αναφέρονται
στον ασθενή σε 3ο πρόσωπο).
Σημεία που παρατηρούνται κατά την κλινική συνέντευξη
Συναισθηματική αμβλύτητα
Ήπια βραδυφημία & Ήπια υποφωνία
Περίσπαση προσοχής / ψευδαισθητική συμπεριφορά
Εναισθησία
Εξαιρετικά σημαντική παράμετρος στην διαγνωστική διαδικασία είναι η εκτίμηση
της εναισθησίας του ασθενή αναφορικά με τις παρακάτω διαστάσεις (οι οποίες
δύνανται να είναι ανεξάρτητες μεταξύ τους) :
1) Επίγνωση του νοσηρού: Αναγνώριση ότι η ψυχική του κατάσταση είναι
παθολογική, δηλαδή συνιστά διαταραχή ή νόσο, με αρνητικές συνέπειες στη
ζωή του και χρειάζεται γι’ αυτό θεραπευτική αντιμετώπιση.
2) Αναγνώριση των συμπτωμάτων: Αναγνώριση των συμπτωμάτων ως
παθολογικών βιωμάτων και απόδοσή τους στην ψυχική διαταραχή.
3) Συμμόρφωση στη θεραπεία: Αποδοχή της συνιστώμενης ή αναζήτηση
κατάλληλης θεραπείας.
Βαρύνουσας σημασίας στην κατανόηση του ψυχωτικού επεισοδίου είναι η διάκριση μεταξύ θετικών και αρνητικών συμπτωμάτων:
Θετικά συμπτώματα
Παραληρητικές πεποιθήσεις και βιώματα: Το περιεχόμενο είναι κάθε τύπου
και συμπεριλαμβάνονται βιώματα παθητικότητας – εξωτερικής επίδρασης και
«πρωτογενή» παραληρητικά βιώματα.
Ψευδαισθήσεις Από κάθε αισθητική περιοχή, συχνότερα ακουστικές και
συμπεριλαμβάνονται ηχώ της σκέψης και ηχηρές σκέψεις.
Αποδιοργάνωση του λόγου Διαταραχές της δομής και της ροής του λόγου και
της σκέψης
Αποδιοργάνωση συμπεριφοράς: Συμπεριλαμβάνει τη συναισθηματική
απροσφορότητα.
Αρνητικά συμπτώματα
Συναισθηματική άμβλυνση: Περιορισμένο εύρος των συναισθημάτων που
βιώνονται και εκφράζονται.
Πτωχία λόγου ή αλογία: Μικρή ποσότητα λόγου, περιορισμένη χρήση λέξεων
κατά την έκφραση.
Απάθεια ή αβουλία: Έλλειψη επιθυμίας και κινητοποίησης για αυτόβουλη
δραστηριότητα.
Ανηδονία: Μικρή ικανότητα βίωσης ευχαρίστησης και έκφραση επιθυμίας.
Κοινωνική απόσυρση: Έλλειψη ενδιαφέροντος και κινήτρου για
διαπροσωπικές σχέσεις και κοινωνικές δραστηριότητες.
Βιβλιογραφία
American Psychiatric Association. (2022). Diagnostic and statistical manual of mental
disorders (5th ed., text rev.). https://doi.org/10.1176/appi.books.9780890425787
Christodoulou GN, Margariti M, Kontaxakis VP, Christodoulou NG (2009) The
delusional misidentification syndrome: strange, fascinating, and instructive, Current
Psychiatry Reports; 11: 185-189
Fine J (2006) Language in Psychiatry: A handbook of clinical practice, London,
Equinox
Βαλεντίνη Πατσέα
Ψυχολόγος-Eκπ. Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια
Msc Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ
ΜΕΠ Κορυδαλλού
